ပ်ဴိေမတုိ.သိဖုိ.ေကာင္းတဲ.အေႀကာင္း
Saturday, May 31, 2008ကုိေက်ာ္သက္လတ္ရဲ.ဘေလာ.ကေနခြင္.ေတာင္းၿပီးတင္လုိက္ပါတယ္။က်ြန္ေတာ္တုိ.နုိင္ငံမွာလည္းဒီလုိ
ေဆးမ်ဴိးေတြရွိနုိင္ပါတယ္။အေကာင္းဆံုးကေတာ.ကုိယ္လက္ထပ္မယ္လုိ.နွစ္ဦးသေဘာတူဆံုးၿဖတ္ထား
တဲ.သူကလြဲလုိ.ဘယ္သူနဲ.မွနွစ္ေယာက္တည္းအၿပင္တြဲမသြားတာပါ။ကိစၥရွိလုိ.သြားရယင္လည္းကုိယ္မ်က္ ကြယ္မွာေဖ်ာ္တဲ.ေဖ်ာ္ရည္၊ေကာ္ဖီတုိ.မေသာက္မိေစနဲ.ေပါ.။ေၿပာမယ္.သာေၿပာရတယ္၊အခုေခတ္မိန္းက
ေလးေတြကအရက္၊ဘီယာေတာင္ေသာက္တတ္ေနၿပီဆုိေတာ.....
DATE RAPE DRUGS
ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ေဆးျပားမ်ား
What are date rape drugs?
These are drugs that are sometimes used to assist a sexual assault. Sexual assault is any type of sexual activity that a person does not agree to. It can include inappropriate touching, vaginal penetration, sexual intercourse, rape, and attempted rape. Because of the effects of these drugs, victims may be physically helpless, unable to refuse sex, and can't remember what was happened. The drugs often have no colour, smell, or taste and are easily added to flavoured drinks without the victim's knowledge. There are at least three date rape drugs:
GHB (gamma hydroxybutyric acid)
Rohypnol (flunitrazepam)
Ketamine (ketamine hydrochloride)
Although we use the term "date rape," most experts prefer the term "drug-facilitated sexual assault." These drugs have been used to help people commit other crimes, like robbery and physical assault, and have been used on both men and women.
What do the drugs look like?
GHB has a few forms: a liquid with no odour or colour, white powder, and pill.
Rohypnol is a pill and dissolves in liquids. New pills turn blue when added to liquids. However, the old pills, with no colour, are still available.
Ketamine is a white powder.
What effects do these drugs have on the body?
The drugs can affect you quickly. The length of time that the effects last varies. It depends on how much of the drug is taken and if the drug is mixed with other substances, like alcohol. Alcohol can worsen the drug's effects and can cause more health problems. Also, one drug ― GHB ― can be made by people in their homes, so you don't know what's in it.
GHB can cause these problems:
relaxation
drowsiness
dizziness
nausea
problems seeing
unconsciousness (black out)
seizures
can't remember what happened while drugged
problems breathing
tremors
sweating
vomiting
slow heart rate
dream-like feeling
coma
death
Rohypnol can cause these problems:
can't remember what happened while drugged
lower blood pressure
sleepiness
muscle relaxation or loss of muscle control
drunk feeling
nausea
problems talking
difficulty with motor movements
loss of consciousness
confusion
problems seeing
dizziness
confusion
stomach problems
Ketamine can cause these problems:
hallucinations
lost sense of time and identity
distorted perceptions of sight and sound
feeling out of control
impaired motor function
problems breathing
convulsions
vomiting
out of body experiences
memory problems
dream-like feeling
numbness
loss of coordination
aggressive or violent behaviour
slurred speech
Are these drugs legal ?
Some of these drugs are legal, but that doesn't mean they're not going to hurt you. Even if they're legal, you should not use them unless your health care provider prescribes them.
Rohypnol is NOT legal It is legal in Europe and Mexico and prescribed for sleep problems and as an anesthetic (medicine given during surgery so you don't feel pain).
Ketamine is legal in the U.S. for use as an anesthetic for humans and animals. It is mostly used on animals. Veterinary clinics are robbed for their Ketamine supply.
GHB was recently made legal in the U.S to treat problems from narcolepsy (a sleep problem).
How can I protect myself from being a victim?
Don't accept drinks from other people.
Open containers yourself.
Keep your drink with you at all times, even when you go to the bathroom.
Don't share drinks. Don’t drink from punch bowls or other large, common, open containers. They may already have drugs in them.
Don't drink anything that tastes or smells strange. Sometimes, GHB tastes salty.
If you think that you have been drugged and raped, go to the police station or hospital right away.
Get a urine (pee) test as soon as possible. The drugs leave your system quickly. Rohypnol stays in the body for several hours, and can be detected in the urine up to 72 hours after taking it. GHB leaves the body in 12 hours.
Don't urinate before getting help. Don't douche, bathe, or change clothes before getting help. These things may give evidence of the rape.
You also can call a crisis centre or a hotline to talk with a counsellor. . Feelings of shame, guilt, fear and shock are normal. It is important to get counselling from a trusted professional.
When going to a pub, club or party avoid going alone. Friends can watch-out for each other.
Stay aware of what is going on around you & away from situations you do not feel comfortable with.
Never accept a drink from anyone you do not completely trust.
Don't leave your drink unattended, even when going to the toilet.
Drugs can be put in soft drinks, tea, coffee, hot chocolate etc., as well as alcohol. There are a number of drugs that could be used to incapacitate you; the majority will not be easily detectable in a drink.
Drinking from a bottle and keeping your thumb over the top is a good idea. Just remember that if you leave it unattended you may not be able to see if anything has been put in it.
If you return to your drink and it has been moved, looks different, appears to have been topped-up, or tastes strange; don't take a chance.
Consider very carefully whether you should leave the pub, club or party with someone you have just met.
If you begin to feel really drunk after only a drink or two, seek help from a trusted friend, or a member of the club or pub management. It is important to get to a place of safety as soon as possible.
Consider very carefully whether you should leave the pub, club or party with someone you have just met. You must be sure you have absolute trust in the person you are asking for help, no matter how long you have known them.
This can happen to men as well as women.
These are a number of practical steps you can take to reduce the risk of drug assisted sexual assault: You cannot expect to remember a long list of prevention advice, every time you go out. Just be aware.
၀မ္းနည္းေႀကကြဲစရာ
Wednesday, May 28, 2008KHAT KYAR VILLAGE, Myanmar
Sitting dejectedly in a hut surrounded by the debris and stench that are the aftermath of the powerful cyclone that struck here three weeks ago, Then Khin, 70, reflected on the grim task of rebuilding what is left of her family and their home.
Since Cyclone Nargis devastated the area May 3, this isolated village in the Irrawaddy Delta has been all but ignored by the junta. As of this past weekend, it had yet to be reached by international relief workers.Then Khin lost 15 family members when Nargis swept through. For those in the family who survived, life is a litany of woes and the recovery has only just begun.A 29-year-old grandson of Then Khin has gone insane, wandering day and night through the fields looking for his wife and son, both of them swept away by the furious floodwaters that came with the cyclone.Her eldest granddaughter, Thit Khine, 31, who lost her husband and both her children, remains haunted by the memory of her 2-year-old daughter, Thwe Tar, who was clinging to her mother's neck when the storm snatched her away.Still another grandchild of Then Khin, a 14-year-old girl named Myint Myint Kyi, lost her ability to speak for two days after losing all of her immediate family: both her parents and her 7-year-old twin brothers. When she finally came to, she was a different girl, no longer interested in school."I am sad," the girl said, with tears streaming down her cheeks, while her grandmother wiped away her own tears. "Come next month, I was supposed to take my twin brothers to school with me."For people like Then Khin's family, for those who live in the isolated, outlying hamlets of the delta, putting their lives back together after Nargis has been a sad affair - and a struggle that international aid workers have largely been unable to help ease. The Myanmar government, critics say, is distrustful of outsiders and does not want the villagers to meet foreigners. Meanwhile, the ruling junta is unable or unwilling to provide adequate help on its own."I don't expect anything from the government. I never have and I don't now," Then Khin said. "I heard on the radio about foreign help on its way, but I haven't seen any in the past 20 days. It's the same as before, nothing changed."The only government help Then Khin has received was a small packet of rice, which she won by the luck of the draw. The village authorities came only once, with some rice, blankets and other relief from the central government. The supplies were distributed by lottery because there was so little. The rice packet was not enough for even one meal for the 20 surviving family members who now crowd her hut.The village of That Kyar lies near the mouth of the delta's Pyapon River, downstream from Pyapon, a major delta trading town about 100 kilometers, or 60 miles, southwest of the principal city of Yangon.A motorboat that left Pyapon carrying several visitors to That Kyar reached the village after more than two hours on the river, navigating around capsized ships and broken jetties.Upon reaching a point in the river where the sea air finally smelled of salt and where gulls could be seen, the boat moved into a tributary and chugged upstream for another 40 minutes. Once a picturesque hamlet lined with coconut trees, That Kyar is now little more than a heap of rotting debris.Unlike the cyclone victims who live near roads and receive help from private donors bringing supplies from the bigger cities, villages like That Kyar have been left to fend for themselves.Three weeks after the cyclone came and went, the United Nations said that aid had reached less than one-fourth of the two million survivors in the hardest hit areas of the delta.In what many observers hope will be a breakthrough, Myanmar's generals finally told the United Nations last week that they would allow workers of all nationalities to go into the devastated areas to assess the damage. So far, virtually all foreign aid workers have been banned from the delta.And it remained unclear how much access relief workers and aid agencies will have to those areas.Many people there did not even know that Saturday was the day they were supposed to vote on a new Constitution, a document designed to prolong the junta's grip on power.In That Kyar, a village of 300 families, a thin blue tent donated by the Russian government was the only obvious sign of foreign help. Amid the debris, the Myanmar government had put up a freshly painted sign telling the villagers to vote last weekend."Government and international assistance hasn't reached this village, not yet," said a Myanmar volunteer who began shipping plastic roofing sheets and food by ferry to That Kyar and four neighboring villages early last week.Young Burmese like him, who navigate the delta tributaries to bring aid to the outlying hamlets, appeared to be providing the only substantive help reaching people here.But across those tributaries, bloated human bodies are still a common sight."After the cyclone, so many bodies floated by that we had to push them away from our shore," said Tin Swe, 69, a neighbor of Then Khin.Tin Swe's family had lost no one to the cyclone; a son paralyzed by a childhood illness survived by hanging onto a tree. But looking over a pile of contaminated seed rice rotting in the sun, Tin Swe wondered how he was going to regenerate his damaged field and replace the paddle-boat, two water buffaloes and seeds he had lost, especially since prices for everything have soared since the storm."This year's harvest is gone," he said.Despite the growing despondency of their own people in the delta and the continued international outrage over their callousness, Myanmar's military rulers appear to count on one thing to prolong their hold on power: People in the Irrawaddy Delta will eventually go back to lives of poverty and political disenfranchisement.Amid the despair, life was trying to return to something like normalcy. Along the tributaries, for example, men were busy putting up bamboo frames for new huts.When a boat docked at one jetty, villagers rushed out to help the visitors ashore. Elderly men invited them for tea, while women tried to sell them eggs.As the evening sun dipped behind the coconut trees of the village of Naut Pyan Toe, Htat Ei Linn, 16, and her friends were out on the jetty, bathing. They scooped water from the river and poured it over their hair. They gargled with the same dark-brown water in which so many of their friends and neighbors had perished."I am still looking for the bodies of my grandmother and 8-year-old brother," Htat Ei Linn said, matter of factly, as she brushed her hair.For Then Khin, the grandmother who had lost 15 of her family members, the struggle remains overwhelming. Before the storm she had ducks, chickens, pigs and goats - 200 in all - and all of them are gone.Two of her five buffaloes survived the storm, but both are sick and soon may die.For most delta villagers, recovering the bodies of lost relatives in the stormy and sweltering weather had at first been an urgent task. Urgent, but largely futile. So far, Then Khin said, she has found only two.In the Burmese belief system, the spirits of the dead stay around their bodies for seven days. During this period, the bereaved family must pray to Buddha and make donations to monasteries and the needy on behalf of the dead, the better to ensure better fates in their next lives.But with most of the bodies missing, that time-honored ritual cannot be performed.Another of Then Khin's granddaughters, Cho Mar, who is 19, said that at night, some villagers hear the voices of unblessed ghosts in the forest and fields. The voices are singing strange songs.Cho Mar survived the storm by hanging on to the top of a tree for a day, and she could only watch as neighbors were swept away by the walls of water brought by the cyclone.She lost both parents and her 8-year-old brother."We were hopeless before, we are hopeless now," she said. "This river, this delta, is our world. We will live and die in the same place where my parents lived and died."
International Herald Tribune သတင္းစာႀကီးမွကူးယူတင္ၿပသည္။
China shows humanity with quake response
Sunday, May 18, 2008နိုင္ငံရဲ.ငလ်င္ေဘးကုိတရုတ္အစုိးရရဲ.တံု.ၿပန္ေဆာင္ရြက္မွဳနဲ.ၿမန္မာအစုိးရရဲ.ညံ.ဖ်င္းမွုဳတုိ.ကို
နွဳိင္းယွဥ္ေ၀ဖန္ထားတာေလးပါ။
ေဆာင္းပါးရွင္ Con Coughlin ေရးထားတာပါ။
What a difference an earthquake makes. One minute, China is being roundly condemned for its appalling human rights record and its brutal suppression of the Tibetan people; the next, it is being showered with praise for its compassionate and well-disciplined response to the catastrophe in Sichuan. Suddenly, all the sourness generated by the manhandling of protesters attempting to disrupt the worldwide procession of the Olympic torch has been set aside. It has been replaced by shock at the heart-rending images of grief-stricken Chinese mothers collapsing after discovering the mangled bodies of their children recovered from the rubble-strewn remains of their school. Far from being a member of the remote and autocratic regime that is normally portrayed as governing the world's most populous country, Wen Jiabao, China's personable prime minister, has appeared repeatedly on television lending comfort and support to the survivors, making sure, as Caroline Flint might say, that Beijing is seen to be on the people's side. The efficiency with which the rulers have responded to the massive destruction has been impressive. The 50,000 troops dispatched to Wenchuan, the earthquake's epicentre, have made an immediate impact in helping to rescue trapped survivors and distributing vital food and medical supplies. The operation has been well-managed, with airports closed to civilian traffic so as not to impede relief flights. Television bulletins broadcast appeals for blood donations, and priority has been given to restoring electricity and clearing roads. Compare the professionalism of the operation, with the way the United States, the world's other superpower, responded to Hurricane Katrina in 2005, which killed fewer than 1,000 people but fatally wounded President George W. Bush's reputation for administrative competence. Come a long way With the Olympic Games only three months away, it is understandable that the Chinese are keen to demonstrate their readiness to tackle any disaster. Even so, this is the acceptable face of China, far removed from the image of a country that has the world's highest execution rate and imprisons anyone who expresses the slightest criticism of the communist regime. But the country has come a long way since the abysmal response to the last major earthquake, in the eastern city of Tangshan in 1976, which killed 240,000 people. Even five years ago, at the height of the Sars epidemic, the instinctive reaction of most officials was to cover up the outbreak, leading to accusations that the party was more concerned with promoting a false image of stability than caring for the masses. The authorities' conduct has demonstrated what can be achieved when Beijing puts its mind to it, which makes its reluctance to undertake a similar mission in neighbouring Myanmar (before disaster struck at home and commandeered all available resources) all the more unfathomable. The contrast between China's response and the criminal negligence of the Myanmar junta after Cyclone Nargis devastated the Irrawaddy Delta could not be more stark. Far from rushing to aid survivors, Myanmar's generals were more concerned with officiating over the constitutional referendum that will guarantee them power for a generation. If Beijing had been prepared to be as active in Myanmar's disaster relief as its own, much of the suffering - and soaring death toll - might have been avoided. China, after all, has demonstrated its positive influence over the junta. It was mainly thanks to Beijing's intervention last autumn that the junta was persuaded to tone down its response to the pro-democracy campaign initiated by monks. Rather than indulging in widespread slaughter, the generals confined themselves to physically abusing the monks and incarcerating them without charge. But while the Chinese have demonstrated their proficiency at crisis management at home, they do not have such a good reputation in foreign affairs. In all the main security issues of the past decade, the Chinese have invariably been more of a hindrance. While the world tried to halt the carnage in the Balkans in the 1990s, China's default position at the United Nations, where it is one of the five permanent members of the Security Council, was to abstain on contentious resolutions. Similarly, during the crucial months preceding the invasion of Iraq, China took a back seat, leaving the British, French, Americans and Russians to squabble among themselves. Even in their own backyard, over North Korea's nuclear weapons programme or the survival of Myanmar's military dictatorship, the Chinese appear strangely reticent to demonstrate leadership. Partly, this is because of their deep-rooted paranoia that the outside world is out to get them, and partly because they have found that pursuing a policy of dedicated self-interest can also have its rewards. Not openly critical One reason Beijing has been reluctant to be too openly critical of Yangon is because it depends on Myanmar to supply oil and gas for its rapidly expanding energy needs. Similarly, China's ambivalent attitude towards Iran's nuclear enrichment programme derives from the multi-billion dollar oil contracts Beijing has negotiated with Tehran. The problem for China is that now it has demonstrated its proficiency in handling one crisis, demands will inevitably be made on it to get involved in others far beyond its borders. In terms of making the world a safer and better place, this would be no bad thing. If China really wants to be treated as a superpower, then it should start behaving like one. |
Perfect Storm With Perfect Dictatorship
ခ်စ္လွစြာေသာ Military Junta ကုိေ၀ဖန္ထားတာေလးဖတ္ႀကည္.ပါဦး။စကားလံုးေတြကေၿပာင္
ေၿမာက္လြန္းလုိ.ၿမန္မာလုိေတာင္မၿပန္ခ်င္ေတာ.ဘူး။ဘာသာၿပန္လုိက္ယင္ေပါ.သြားမွာစုိးရတယ္။
ေခါင္းစဥ္ေလးေတာ. perfect storm ဆုိၿပီးထပ္ၿဖည္.ထားတယ္။
The ruling generals are crazy . They are not just cruel but clinically insane and in fact paranoid
The generals are deaf. As everyone now knows, the regime was warned by weather
forecasters in India two days before the cyclone arrived - five days before by forecasters in
Thailand - and it refused to listen.
The generals hate their own people. The regime does not merely disdain them, it hates
them, and the hate is cold, total and murderous . How else to explain the unimaginable sight
of convoys being held by customs at the Thai Border? Of planes filled with provisions and
forbidden to land? How else to explain that while each hour counted, chances of finding
survivors in the ruins of submerged villages in Bogale or Laputta, food and mecidines
that could save them were barely trickling in ?
The generals are crazy. They are not just cruel but clinically insane and in fact paranoid,
which is another key to understanding why this lunatic regime prefers letting its people
die to opening its doors to Doctors Without Borders. It claims that the humanitarian
workers are really spies, that they are entering the country only to destabilise and ruin it,
that the packages from the UN's World Food Programme contain poisons more deadly
than the toxins given off by the decomposing bodies floating in the Irrawaddy delta. These
clinically insane people, these cretins, clearly believe these things.
The generals are racist. Suffice it to say that , yes, Myanmar is a post-colonial country
whose paranoia can perhaps be explained by the fact that long ago it had to endure the
miasma of racism's plague. Today it's the regime that is racist, that sees the white man,
the Westerner, the American as its natural enemy, that in the purest xenophobic and thus
racist tradition sees the foreigner as a germ , a corrupting agent, a virus.
Country is drowning
The generals are monomaniacal. This racism, this craziness, also stems from their
thinking only of themselves, of their own future and survival. The country is drwoning:
two thousand square miles of rice fields are already underwater; the rare witnesses speak
of swamps littered with cadavers, of putrid, polluted ground water and children shivering
possibly from malaria or dengue fever. And the regime's only interest- incredibly- was
the farcical referendum forced upon the people with the sole intention of further cementing
the regime's position.
The regime is autistic. It lives hermetically sealed off and withdrawn from the world,
having adopted the absurd notion of exterminating the people if is supposed to govern.
Are 20,000 dead? ... 30,000 ? ... 100,000 ? Will it be 300,000 tomorrow - or more?
The dictatorship does not care , nor is it keeping track.
Let there be no mistake: It doesn't even bother to lie, minimise , or cover up; these
bodies were truly faceless and nameless when alive , so why would it be any different now
that they are dead? The generals are happy about only one thing: the wisdom of the
astrologers who persuaded them in November 2005 to abandon Yangon and ensconce
themselves in Naypyidaw, in a brand new capital in the heart of the jungle, far from the
water and its tornados.
The generals stay focused, too. They are crazy, sure, and paranoid no doubt, but their
reflexes remain intact, their responsiveness unerring. In the middle of the disaster, the
regime reacted at the speed of light to a mutiny at the Insein prison in Yangon, sending
in soldiers they would not even consider deploying to help the homeless. According to
reports, the soldiers promptly executed 36 of the mutinous prisoners.
The generals are mafia-like. At the height of the cyclone's aftermath, when the World
Food Programme was begging them to let through a convoy carrying high -energy biscuits
that could have fed up to 95,000 people, the generals said, " Sure, why not?" - only to
confiscate the merchandise, probably to resell on the black market.
Beloved daugher
The regime is stingy. The $ 5 million it released for emergency aid in the first week
following the cyclone is a thousandth of the annual revenue it receives from the sale
of fossil fuels to foreign companies like Total - or , calculated another way, on-tenth of
the value of the wedding gifts received by Thandar Shwe, the beloved daughter of
Myanmar's generalissimo, Than Shwe.
Finally, the regime is grotesque. Yes, as always and in spite of the horror,it is profoundly,
surreally grotesque. That is in any event what one feels when confronted by the image of
this decorated imbecile with his dark sunglasses as he shouts on television - which no one
can watch since there is no electricity - that " the situation is returning to normal' .
It is rare to have a laboratory.
It is rare to see a dictatorship functioning in such a chemically pure manner.
Faced with this spectacle, this machine of death, hate and madness, one hesitates
between sorrow, pity, a desire to see these assassins brought before an international
criminal tribunal that could try these kinds of crimes, and , finally, nostalgia for the
days when France created and imposed upon the world the right and the duty to intervene.
U.A.E နုိင္ငံထုတ္ Gulf News သတင္းစာ မွာ ေမလ ၁၈ ရကေန.ကေဖၚၿပခဲ.တဲ.ေဆာင္းပါးပါ။
,
Political Cyclone In Myanmar
Saturday, May 17, 2008ခြင္.ေတာင္းၿပိီးတင္ၿပလုိက္ပါတယ္။
ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးမုန္တိုင္းတခုပါ ထပ္မံက်ေရာက္ေနသည္ေလာ
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ နာဂစ္မုန္တိုင္းၾကီး ၀င္ေရာက္တိုက္ခတ္သြားသည္။ ျပည္သူမ်ားသန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ဒုကၡဆင္းရဲ ေရာက္ခဲ့ၾကရသည္။ သိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆံုးခဲ့ၾကရသည္။ အေလာင္းမ်ားက ျမင္မေကာင္းရွဴမေကာင္း။ ျမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းၾကီးျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ၾကီးသည္ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ေမွာင္ေမွာင္မဲမဲ ျမိဳ႕ပ်က္ၾကီးျဖစ္သြားသည္။ အစိုးရယႏၱရားမ်ား ရပ္သြားသည္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ျပတ္ေတာက္သြားသည္။ ျမန္မာျပည္၏ ဆန္အိုးၾကီးျဖစ္ေသာ ဧရာ၀တီတိုင္းတြင္ ျမိဳ႕မ်ား၊ ရြာမ်ား အမ်ားအျပား ပ်က္စီးသြားသည္။ လပြတၱာျမိဳ႕နယ္တခုတည္းတြင္ပင္ ရြာေပါင္း (၂၂)ရြာ လံုး၀ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည္။
အဆိုပါမုန္တိုင္းသတင္းသည္ ၾကားရသူျမန္မာမ်ားကိုသာမက ကမာၻတ၀ွမ္းလံုးကိုပင္ တုန္လွဳပ္ေခ်ာက္ခ်ားေစခဲ့သည္။ ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေနရာခ်ထားေရး၊ အကူအညီေပးေရး စကားလံုးမ်ားက ေနရာတိုင္းတြင္ ပ်ံ႕လြင့္လာသည္။ သို႔ေပမယ့္ ထိုစကားလံုးမ်ားေနာက္ကြယ္မွ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားတြင္ကား ေျပျပစ္ေခ်ာေမြ႔ျခင္းမ်ား လံုး၀မရွိခဲ့။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန၊ ပထ၀ီ၀င္အေနအထား၊ သဘာ၀သယံဇာတႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏ စိတ္ထားမ်ားသည္ ရွဳပ္ေထြးနက္နဲလွေသာ ျပႆနာေပါင္းမ်ားစြာကို ျဖစ္ပြားေစခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးမုန္တိုင္းတခုပင္ ထပ္မံက်ေရာက္ေနသည္ေလာဟု ေတြးစရာရွိလာသည္။ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ပါ၀င္သူမ်ား အခန္းက႑ခြဲ၍ ေလ့လာၾကည့္ပါစို႔။
(၁) ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ား
မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္က်ေရာက္ခ်ိန္မွစ၍ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ားအားလံုး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ၾကသည့္ တူညီေသာ လုပ္ရပ္တခုမွာ အလွဴေငြ ေကာက္ခံျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အခ်င္းခ်င္းသတင္းမ်ားဖလွယ္၍ စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ျပည္ပေရာက္အတိုက္ အခံျမန္မာမ်ား၊ ေက်ာင္းသားျမန္မာမ်ား၊ အေျခစိုက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူျမန္မာမ်ား၊ စစ္အုပ္စုမွလႊတ္ထားေသာ ပညာေတာ္သင္ျမန္မာမ်ား စသည့္ ျမန္မာမ်ားအားလံုး တက္တက္ၾကြၾကြ၊ ကိုယ့္အစုအဖြဲ႔ႏွင့္ကိုယ္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ လူမွဳေရးစိတ္အျပည့္အ၀ ရွိခဲ့ၾကသည္။
ထိုအပိုင္းတြင္ တူညီေသာ္လည္း အေတြးအျမင္ပိုင္းတြင္ကား မတူညီၾကပါ။ လူတကိုယ္၊ စိတ္တမ်ိဳးပင္ ျဖစ္သည္။ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ အုပ္စုၾကီးေလးအုပ္စုခန္႕ ကြဲထြက္လာခဲ့သည္။ ပထမအုပ္စုက မုန္တိုင္းကိစၥအားလံုး၏ တရားခံကို စစ္အစိုးရအျဖစ္သတ္မွတ္ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ေရးလုပ္သင့္ပါလ်က္ မျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း၊ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္မ်ားအား လ်စ္လ်ဴရွဳျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကယ္ဆယ္မွဳမ်ားမျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဆႏၵခံယူပြဲအား ဇြတ္အတင္းျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားအေပၚတြင္ ေဇာင္းေပးေျပာဆိုၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႏွင့္အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထား၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္ေပးသင့္ေၾကာင္း လွံဳ႕ေဆာ္ၾကသည္။ စစ္အစိုးရအား ရွံဳ႕ခ်ေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္မ်ားထုတ္ျပန္ၾကသည္။
ဒုတိယအုပ္စုမွာကား ထိုပထမအုပ္စုမ်ားကို ထိပ္တိုက္ျပန္လည္ေျပာဆို ေျဖရွင္းေနသည့္ အုပ္စုျဖစ္သည္။ ျပည္သူလူထု၏ လက္ထဲသို႔ ေရတဗူးပင္ ကိုယ္တိုင္သြားထည့္ႏိုင္ျခင္းမရွိပဲ ေဘးထိုင္ဘုေျပာလုပ္ေနၾကေၾကာင္း ေျပာဆို၍၊ ျပည္တြင္းတြင္ စစ္အုပ္စုမွ ျပဳလုပ္ေနေသာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အသားေပးေျပာဆိုေရးသားမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
တတိယအုပ္စုမွာကား ႏိုင္ငံေတာ္၏ အေရးေပၚအခ်ိန္ကာလတြင္ ညွိညွိႏွိဳင္းႏွိဳင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေစလိုသူမ်ားျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ားလက္ထဲသို႔ ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းမ်ား ေရာက္ရိွသြားေရးသည္ အဓိကျဖစ္ျပီး၊ ေခတၱခဏကာလတြင္ တဦးေပၚတဦး အျပစ္မ်ား ပံုခ်မေနသင့္ေၾကာင္း၊ ေနာင္တခ်ိန္တြင္မွ judgement ကိစၥကို ျပဳလုပ္ရန္ ေျပာဆိုၾကသည္။
စတုတၳအုပ္စုမွာကား စစ္အုပ္စုေရာ၊ အတိုက္အခံမ်ားေရာ ထင္ရာျမင္ရာ ေျပာၾက၊ လုပ္ၾကျခင္းျဖင့္ ျပည္သူမ်ားမွာ ၾကားညပ္ခံစားေနၾကရသည္ဟု ထင္ျမင္သူမ်ားျဖစ္သည္။ စစ္အုပ္စု၏ စာနာစိတ္ကင္းမဲ့ျခင္း၊ ျပႆနာကို ျပည္သူ႔အက်ိဳးေမွ်ာ္၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္မွဳမရွိျခင္း မ်ားကို ေျပာဆိုေနသကဲ့သို႔ ျပည္တြင္းျပည္ပအတိုက္အခံမ်ား၏ ညီညြတ္မွဳမရွိျခင္း၊ လူမ်ားျပီးပြဲမစည္ျဖစ္ေနျခင္း၊ တေယာက္တေပါက္ ေျပာဆိုျခင္း၊ စနစ္တက်ရွိေသာ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မရွိျခင္း၊ ေတြေ၀တတ္ျခင္း၊ ျပတ္ျပတ္သားသားမေဆာင္ရြက္တတ္ျခင္း၊ အေျပာမ်ားေနျခင္းမ်ား အေပၚတြင္ စိတ္ပ်က္ေနၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။
(၂) ျပည္တြင္းအတိုက္အခံမ်ား
ျပည္တြင္းအတိုက္အခံမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုးအာရံုစိုက္ခံရသည္မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ မုန္တိုင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တာ၀န္မဲ့ခဲ့ေသာ နအဖလုပ္ရပ္မ်ားအား ရွံဳ႕ခ်ေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ဆႏၵခံယူပြဲကို မုန္တိုင္းဒဏ္ခံရေသာ ျမိဳ႕နယ္မ်ားမွအပ က်န္ေနရာမ်ားတြင္ ဆက္လက္က်င္းပရန္ နအဖမွ ေၾကျငာထားျခင္းအေပၚ ရွံဳ႕ခ်ေၾကာင္း၊ ျပည္သူအမ်ားဒုကၡခံစားေနရခ်ိန္တြင္ ဆႏၵခံယူပြဲ တခုလံုးအား ေရႊ႕ဆိုင္းရန္ ေၾကျငာခ်က္တခုကိုလည္း ထပ္မံထုတ္ျပန္ထားသည္။ ထိုေၾကျငာခ်က္မ်ားသာမက ယခုကဲ့သို႔ ျပည္သူအမ်ား ေလေဘး၊ ေရာဂါေဘး၊ အငတ္ေဘးၾကံဳေတြ႕ေနရခ်ိန္တြင္ တတ္ႏိုင္သမွ် က်ရာေနရာမွ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳရန္ ေၾကျငာေပးလွ်င္ ပိုမို၍ ေကာင္းမြန္ဆီေလ်ာ္ပါလိမ့္မည္။ လက္ခံသည္၊ ျငင္းဆန္သည္က နအဖအပိုင္း။ ေတာင္းဆိုသင့္သည္က အတိုက္အခံမ်ားအပိုင္းသာ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးမွ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား မုန္တိုင္းက်ရာေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ နအဖစစ္တပ္၊ အင္အယ္လ္ဒီ၊ ႏိုင္ငံတကာမွ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ၾက႕ံခိုင္ေရးအဖြဲ႔မ်ား၊ မီးသတ္အဖြဲ႕မ်ား၊ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔မ်ား အားလံုးႏွင့္ အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အင္အယ္လ္ဒီမွဦးေဆာင္ႏွိဳးေဆာ္သင့္ပါသည္။ ယံုၾကည္မွဳတည္ေဆာက္ေရး ဆိုသည္ကို ျပည္သူအမ်ား အေရးၾကံဳခ်ိန္တြင္ တည္ေဆာက္ၾကရန္ စတင္ဖိတ္ေခၚသင့္ပါသည္။ ျပည္တြင္းအတိုက္အခံရဲေဘာ္မ်ားမွ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ တကိုယ္ေတာ္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနမွဳမ်ား၊ အစုအဖြဲ႔ငယ္အလိုက္ လွဳပ္ရွားေနမွဳမ်ား ရွိပါသည္။
(၃) မီဒီယာ
ျပည္တြင္းနအဖမီဒီယာမ်ားမွ နအဖ၏ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ၾက႕ံဖြတ္မ်ား၊ တပ္မေတာ္သားမ်ား၏ အခန္းက႑ကို ျမွင့္တင္ေျပာဆိုေနၾကသည္။ ေထာက္ခံပြဲကိစၥသီခ်င္းမ်ား လႊင့္ထုတ္ေနၾကပံုမွာ ေအာ့ႏွလံုးနာစရာပင္ ေကာင္းလွသည္။ ျပည္သူလူထု၏အသံကို ကိုယ္စားမျပဳပဲ နအဖေျပာသည္မ်ားကိုသာ ဟုတ္သည္ေရာ၊ မဟုတ္သည္ေရာ၊ ေရာၾကိတ္ေနၾကေလသည္။ မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ကို အရိပ္အေယာင္ပင္ မျပခဲ့ၾက။ ျဖစ္ခဲ့သည္ထားေတာ့။ ယခုအခ်ိန္တြင္ အေရးၾကီးဆံုးလုပ္သင့္သည္မွာကား ကူးစက္ေရာဂါပိုးမ်ား စတင္ပ်ံ့ႏွံ႕လာသည့္ အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားကို ျပည္သူလူထုထံသို႔ တင္ျပသင့္ေပသည္။
ျပည္ပအတိုက္အခံမီဒီယာမ်ားသည္ကား သတင္းရယူႏိုင္မွဳစြမ္းပကား ေကာင္းမြန္ လွပါသည္။ လူထု၏အသံကို ကိုယ္စားျပဳေလသည္။ နအဖတာ၀န္မဲ့ခဲ့သည္မ်ားကို ဒိုးဒိုးေဒါက္ေဒါက္၊ အခ်က္ပိုင္ပိုင္ ေထာက္ျပႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ ျမန္မာျပည္သူလူထုအားလံုးမွ သတင္းမွန္ရရွိေရး အားကိုးေနရသည့္ မီဒီယာမ်ားျဖစ္သည္။ တခုေတာ့ရွိေပသည္။ မုန္တိုင္းသတင္း (၄၈)နာရီေက်ာ္ၾကိဳရခ်ိန္တြင္ ျပည္တြင္းမွ ေသာတဆင္သူမ်ားအတြက္ မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရးသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား အဘယ္ေၾကာင့္ ဦးစားေပးမလႊင့္ခဲ့ၾကသနည္း ဆိုသည္ကိုေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ရာပင္ျဖစ္သည္။ မုန္တိုင္းေနာက္ဆက္တြဲတြင္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားႏွင့္ မည္သို႔မည္ပံု ကာကြယ္သင့္သည္ဆိုေသာ အခ်က္မ်ားကို ယခုလိုအေျခအေနတြင္ ဦးစားေပး ေျပာဆိုသင့္ၾကေပသည္။
ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားမွာကား မုန္တိုင္းက်ခ်ိန္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းမ်ား၊ အလွဴေငြေကာက္ခံေရးသတင္းမ်ားကို ဆက္တိုက္ ထုတ္လႊင့္ေပးၾကသည္။ သတင္းမွန္ရရွိေရးကို စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ ျပည္တြင္း၀င္ေရာက္ သတင္း၀င္ယူရန္ ၾကိဳးပမ္းသည့္ သတင္းေထာက္တေယာက္အား သတင္းမွန္ဖုန္းကြယ္လိုေသာ နအဖမွ ျပည္ႏွင္လိုက္သည့္ ကိစၥပင္ ေပၚေပါက္လာသည္။
(၄) နအဖႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ဤက႑မွာ အေရးၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ပါ၀င္ေနသူမ်ား၏ စိတ္ဓာတ္၊ အေတြးအေခၚ၊ လုပ္ရပ္မ်ားက ျမန္မာျပည္သူလူထုအေပၚ ၾကီးစြာေသာ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္မွဳမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ မုန္တိုင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တာ၀န္အရွိဆံုးသူမွာ နအဖပင္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးေကာင္စီသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ အစိုးရတရပ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ၾကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ မည္သည့္အရာမွ်မလုပ္ခဲ့ပါ။ သို႔ေပမယ့္ မုန္တိုင္းျပီးသြားသည့္အခါတြင္ နအဖဘာမွ မလုပ္ပဲ ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနသည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ တစံုတရာေတာ့ ျပဳလုပ္ေနပါလိမ့္မည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာ ၾကီးမားလွသည့္ မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ၾကီးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တခါမွ် ျဖစ္ေပၚဖူးျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ သို႔ျဖစ္၍ ထိေရာက္စြာ စီမံခန္႔ခြဲမွဳ မည္သို႔မွ် ျပဳႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ျပဳလုပ္ရန္ နည္းပညာ၊ စနစ္၊ အေတြ႔အၾကံဳမရွိပါ။ ထို႔အတြက္ အျပစ္ေျပာေနရန္မလိုအပ္ပါ။ သို႔ေပမယ့္ အျပစ္ဆိုရမည့္အခ်က္က အဆိုပါ နည္းပညာ၊ စနစ္မ်ားအကူအညီရယူရန္ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေနျခင္းျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုသို႔ျဖစ္ေနရသနည္း။ သဘာ၀အႏၱရာယ္က်ေရာက္ခံရသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အာဏာရွင္အစိုးရမ်ား ျပဳတ္က်ခဲ့သည့္ သာဓကမ်ားက ကမာၻ႕သမိုင္းအဆက္ဆက္တြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထိုအျဖစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပြားလာမည္ကို နအဖအလြန္ေၾကာက္ေလသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေထာက္ပ့ံကူညီေရးႏွင့္တြဲ၍ political process အား undermine လုပ္မည္လားဆိုသည့္ သံသယႏွင့္ ယွဥ္၍ အရာရာကို ဆံုးျဖတ္ေနေလေတာ့သည္။ စစ္အစိုးရ၏ non-political အကူအညီကို လက္ခံမည္ေျပာဆိုထားျခင္းအခ်က္သည္ ဤသံသယကို ညႊန္ျပေနေပသည္။
ထို႔အတူပင္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ားကလည္း နအဖအေပၚတြင္ ၾကီးစြာေသာ သံသယစိတ္ျဖစ္ေပၚခဲ့ၾကသည္။ နအဖမွ ကူညီေထာက္ပ႔ံေပးမည့္ အစီအစဥ္ကို မယံုၾကည္သျဖင့္ ပစၥည္းအင္အားတင္မက လူအင္အားပါ ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ စစ္သေဘာၤမ်ားျဖင့္ ၀င္ေရာက္ရန္ကိုပင္ ေျပာဆိုၾကသကဲ့သို႔၊ ကုလသမဂၢ mandate ျဖင့္ နအဖခြင့္ျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ မျပဳသည္ျဖစ္ေစ ၀င္ေရာက္ရန္အထိပင္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ မုန္တိုင္းအကူအညီေပးရန္ တခုတည္းပင္လား၊ အျခားေနာက္ဆက္တြဲမ်ား ပါေသးသည္လား ဆိုသည္ကေတာ့ ထိုသူမ်ားပင္ အသိဆံုး ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚတြင္ အမွန္တကယ္ ေစတနာရွိပါက မုန္တိုင္းကူညီေထာက္ပ႔ံေရးတြင္ နအဖအား မယံုၾကည္၍ ေထာက္ပ႔႔ံမွဳ ေလွ်ာ့ေပးသည္၊ ကုလသမဂၢမွ လူသားခ်င္းစာနာမွဳျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ရန္ mandate ေပးသင့္သည္ဟူ၍ ယခုလိုအခ်ိန္တြင္မွ ထေၾကျငာျခင္းထက္ ျမန္မာျပည္အစိုးရသည္ မုန္တိုင္းကူညီေထာက္ပံ့ေရးအဖြဲ႕အား ေႏွာင့္ေႏွးေအာင္ ျပဳလုပ္ပါက ျမန္မာျပည္စစ္အုပ္စုအား ႏွစ္စဥ္ႏိုင္ငံျခားေငြသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ထုတ္ေပးေနသည့္ တိုတယ္လ္ေရနံကုမၸဏီ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာလိုက္မည္ ဟု ေၾကျငာလိုက္ပါက ပိုမိုဖိအားေပးရာေရာက္ေပလိမ့္မည္။ ယခုကဲ့သို႕လုပ္လိုက္သည္က ေခါင္းအနည္းငယ္ျပဴစ ျပဳလာေသာလိပ္ကို ေခါင္းျပန္၀င္သြားေအာင္ လုပ္လိုက္သကဲ့သို႔ပင္ ရွိသည္။ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ ရုရွားႏွင့္တရုတ္က ဗြီတိုႏွင့္ ပယ္ခ်ႏိုင္သည္ကို မတြက္ခဲ့သည္လား၊ တြက္ခဲ့သည္လား၊ လုပ္ရသည့္အေၾကာင္းရင္းကိုေတာ့ လုပ္သူမ်ားသာ သိေပလိမ့္မည္။ တဘက္ႏွင့္တဘက္ အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲမွဳမ်ားကေတာ့ ေပၚထြက္လာေလေတာ့သည္။
ထိုသို႔ေသာသံသယစိတ္၊ မယံုၾကည္စိတ္သည္ အရာရာကို အမွားအယြင္းမ်ား ျဖစ္ေစ့ခဲ့ေလသည္။ ျပည္တြင္းသို႔ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားတေယာက္၀င္လွ်င္ပင္ အေမရိကန္စီအိုင္ေအလား၊ ျဗိတိန္သူလွ်ိဳလား၊ ျပင္သစ္ ေထာက္လွမ္းေရးလား ထင္ကာ အျမီးတနံ႕နံ႕လိုက္ေနတတ္ေလ့ရွိေသာ နအဖသည္ ႏိုင္ငံတကာကူညီ ေထာက္ပ႔ံေရးအဖြဲ႔မ်ားမွ လူကိုယ္တိုင္၀င္ေရာက္၍ ပစၥည္းမ်ား၊ ရိကၡာမ်ား ေ၀ေပးမည္ဆိုသည္ကို မည္သို႔မည္ပံု လက္ခံႏိုင္အံ့နည္း။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးအျမင္မွၾကည့္လွ်င္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ နယ္ေျမမ်ားအားလံုးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္။ ထိုအေျခအေနမ်ားၾကားထဲတြင္ ေရတပ္သေဘၤာကိစၥမ်ားပါ ပါလာသည္ဆိုေတာ့ နအဖေသြးေၾကာင္သြားေတာ့သည္။
အဓိကဆံုးျဖတ္ရမည့္ နအဖအစိုးရ စိတ္ထဲတြင္ ထိုသို႔ျဖစ္လာသည္ႏွင့္ ကမာၻ႕လူသမိုင္းတြင္ အဆိုး၀ါးဆံုးေသာ ကိစၥရပ္ၾကီးတခု ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရေလသည္။ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီမ်ား အၾကီးအက်ယ္ ေႏွာင့္ေႏွးကုန္သည္။ မုန္တိုင္းေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ ျပင္ဆင္ျခင္းမရွိသျဖင့္ ကူးစက္ေရာဂါပိုးျပန္႔ပြားမွဳမ်ား ျဖစ္လာသည္။ ေရတိုကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား မည္သို႔မွ မထိေရာက္ေတာ့။ ျပည္တြင္းတြင္ လွဳပ္ရွားေနေသာ အစိုးရမဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေပၚတြင္လည္း တင္းၾကပ္မွဳမ်ား ပိုျဖစ္လာသည္။ ျပည္ပကပဲ ၀င္လာေတာ့မည္ေလာ၊ ျပည္တြင္းကပဲ လူထုတိုက္ပြဲမ်ား စလာေတာ့မည္ေလာ၊ တပ္မေတာ္ထဲကပဲ ပုန္ကန္လာေတာ့မည္ေလာ စသည့္ သို႔ေလာ၊ သို႔ေလာအေတြးမ်ားျဖင့္ နအဖအရူးမီး၀ိုင္းေနေတာ့သည္။ safe site ယူလိုေဇာျဖင့္ ဆႏၵခံယူပြဲၾကီးကို အသားကုန္ တြန္းေတာ့သည္။ ျပည္တြင္းတြင္ အကူအညီေပးႏိုင္သည့္ အင္အားစုမ်ား ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားထဲသို႔ ေရာက္မေနပဲ မည္သည့္စစ္အခ်က္အခ်ာေနရာမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားျခင္း ခံရသည္ကိုေတာ့ နအဖပင္ အသိဆံုးျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
တခါက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မွန္ေလးတခုက စာေရးသူအေတြးထဲသို႔ ၀င္လာပါသည္။ စိတ္ကစဥ္႔ကလ်ားေရာဂါခံစားေနရေသာ လူတေယာက္သည္ လူတေယာက္အား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည္။ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ေနရာက ေရထဲတြင္ ေျခတံရွည္အိမ္ေဆာက္ထားေသာ ရွမ္းျပည္နယ္တေနရာျဖစ္သည္။ ထိုျပႆနာအား ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းရန္ ထိုေခတ္ထိုအခါက အသိစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ က်ြမ္းက်င္မွဳမ်ားသည္ အလြန္ပင္ ေခတ္ေနာက္က်ေနခဲ့ပါသည္။ ယေန႔ေခတ္အခါ ကာလကဲ့သို႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်ြမ္းက်င္သူတေယာက္မွ ၀င္ေရာက္ေျဖာင့္ဖ်၍၊ ဓားစာခံျဖစ္ေနသူအား ကယ္တင္ျခင္း စသည့္ သံတမန္နည္းလမ္းမ်ား၊ ပ႗ိပကၡေျဖရွင္းေရး၊ ၾကားခံေဆာင္ရြက္ေပးေရး နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကလည္း မရွိေသး။ ထိုေသာအခါ ရြာလူထုက ပညာသားမပါသည့္ လုပ္ရိုးလုပ္ဟန္ နည္းတခုကိုပင္ လုပ္ေတာ့သည္။ ရြာသားမ်ားအားလံုးသိေအာင္ ေမာင္းခတ္၍ ရြာသားမ်ားစုစည္းကား ေလွေပါင္းစံုျဖင့္ ထိုအိမ္အားသြား၀ိုင္း၍ လူေကာင္းအား ထုတ္ေပးရန္ စိတ္ေရာဂါသည္ကို ေတာင္းဆိုၾကျခင္းျဖစ္ေလသည္။ မထုတ္ေပးပါက အားလံုး၀င္ေရာက္စီးနင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း ေအာ္ဟစ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ ေတာင္းဆိုသည့္အတိုင္း ထုတ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ဓားျဖင့္ခုတ္သတ္ထားရံုမက အၾကိမ္ၾကိမ္ပါ အမႊန္းခံထားရသည့္ အေလာင္းၾကီးအား အိမ္ေပၚမွေန၍ ေလွမ်ားေပၚသို႔ ခ်ေပးလိုက္ပါသည္။ မည္သူ႔အတြက္ အက်ိဳးရွိခဲ့ပါသနည္း။ သက္ဆိုင္သူမ်ားကို ေထာက္ထား၍ ရြာအမည္မ်ားအား မေဖာ္ျပလိုေတာ့ပါ။
အဓိကဆိုလိုခ်င္သည္က ျပႆနာတခုျဖစ္ပြားလာလွ်င္ ထိုျပႆနာတြင္ ပါ၀င္သူမ်ား၏ စိတ္ထား၊ အေတြးအေခၚစသည္တို႔ကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား၍ မည္သို႔မည္ပံု ထိခိုက္မွဳ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ကို ၾကိဳတင္ေတြးေခၚျပီးမွသာ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ၾကရန္ျဖစ္သည္။ စြန္႕စားရဲသူက သူရဲေကာင္းျဖစ္မည္။ ထိခိုက္မွဳအနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူက ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းျဖစ္မည္။ မီးပြားကို ေသးငယ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူက သံတမန္ေကာင္းျဖစ္မည္။ လုပ္ႏိုင္သည္ကို လုပ္ေဆာင္ရန္ႏွင့္ မလုပ္ႏိုင္ပဲ က်ြံထြက္သြားသည္မ်ား၊ မိုက္ရူးရဲဆန္သြားသည္မ်ား မျဖစ္ပြားေအာင္ ဆင္ျခင္တံုတရားျဖင့္ စဥ္းစားမွဳရွိရန္ေတာ့ လိုအပ္လွေပသည္။
ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေရးသီအိုရီမ်ားတြင္ realism ႏွင့္ liberalism ႏွစ္ခုသည္ အလြန္ပင္ အေရးပါလွျပီး၊ ၾကီးမားလွေသာ ကမာၻ႕အေရးမ်ားအေပၚတြင္ စိုးမိုး ျခယ္လွယ္တတ္ေလသည္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ realism ကို လက္ခံယံုၾကည္သူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုသည္ကို ပထမဆံုး ဦးစားေပးထားတတ္ျပီး အရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ sovereignty ႏွင့္ security အေရးကိုသာ ပြဲထုတ္တြက္ဆတတ္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို မည္သည့္ႏိုင္ငံ၊ အဖြဲ႔အစည္းကမွ် ၀င္ေရာက္ျခယ္လွယ္ေျပာဆို ပိုင္ခြင့္မရွိဆိုသည့္အခ်က္ကို ျပင္းထန္စြာ စြဲျမဲျပီး ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳဆိုသည္ကို sensitivity ႏွင့္ vulnerability ရွိေသာ အေျခအေနတရပ္အျဖစ္ ခံယူထားသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအစိုးရသည္ ပင္ကိုသဘာ၀ကပင္ စစ္အစိုးရျဖစ္ေနရံုသာမက စစ္အစိုးရ၏ strategic thinker မ်ားအားလံုးနီးပါးသည္ neo-realists မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
အျခားတဘက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ၊ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားမွ အဖြဲ႔မ်ားစသည္တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ အေၾကာင္းအရာကိစၥအမ်ားစုတြင္ လစ္ဘရယ္အျမင္ျဖင့္ ၾကည့္ရွဴတတ္ၾကသည္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳသည္ ျပႆနာတရပ္မဟုတ္ပဲ၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္အက်ိဳးစီးပြားရွိပါက ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုးသည္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ရန္ကိုလည္း မည္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္မဆို တြန္းအားေပးသင့္သည္ဟု တြက္ဆတတ္ၾကသည္။
ယခုျမန္မာ့အေရးျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ ထိုအေတြးအျမင္ႏွစ္ခု ထိပ္တိုက္ ဆံုေတြ႔ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ နအဖသည္ စစ္အစိုးရျဖစ္သည့္အတိုင္း စစ္အျမင္ျဖင့္ပင္ ေတြးေခၚပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးကိုလည္း တိုးတက္ေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ျခင္းမရွိ၊ ျပည္တြင္းျပည္ပအတိုက္အခံမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဖိအားကို ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီကိုသာ ျခြင္းခ်က္မရွိလိုအပ္လာသည့္ မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ၾကီး က်ေရာက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ရာ ထိုအေျခအေနကို နအဖက ၄င္းတို႔ ၏ ပါ၀ါကို ထိခိုက္လာႏိုင္ေတာ့မည့္ အျဖစ္အပ်က္တရပ္အျဖစ္ ၾကိဳတင္ေတြးဆ ထားၾကျပီး ျဖစ္ေနသည္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိေသာ္လည္း ၄င္းတို႔အတြက္ အက်ိဳးမရွိႏိုင္ေၾကာင္းကို zero-sum gain perspective ျဖင့္ ၾကိဳတင္တြက္ခ်က္ၾကသည္။
ထိုိသို႔ေသာတြက္ခ်က္မွဳမ်ားကိုလည္း ျပည္ပႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕၏ စကားလံုးအသံုးအႏွဳန္းမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အတိုက္အခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ တခ်ိဳ႕ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားက အတည္သြားျပဳေပးလိုက္သကဲ့သို႔ပင္ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ေစတနာလြန္သည္လား၊ မီးေလာင္ရာေလပင့္လိုက္သည္လား၊ ပြဲလန္႔တုန္းဖ်ာခင္းလိုက္သည္လား ဆိုသည္ကေတာ့ သက္ဆိုင္သူမ်ားပင္ သိေပလိမ့္မည္။
မည္သို႔ဆိုေစ ယခုမုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ဆိုးၾကီး က်ေရာက္ခဲ့သည္မွာ တပတ္တင္းတင္းျပည့္လာခဲ့ေလျပီ။ ထိေရာက္ေသာ အကူအညီမ်ားကို ျမန္မာလူထု ယခုအခ်ိန္အထိ မရရွိေသးပါ။ အႏၱရာယ္က်ေရာက္ျပီးကာလ ပထမ ေလးပတ္မွ ေျခာက္ပတ္အခ်ိန္သည္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအားလံုး ထိေရာက္စြာ လုပ္ကိုင္ရမည့္ အေျခအေနျဖစ္သည္။ မတူညီေသာအျမင္မ်ားျဖင့္ ေျပာဆိုဆံုးျဖတ္ေနၾကရမည့္ အခ်ိန္ကာလ မဟုတ္ပါ။ စစ္အုပ္စုျပဳတ္က်ခ်ိန္အထိလည္း ေရာဂါပိုးမ်ားက မျပန္႔ပြားပဲ ထိုင္ေစာင့္ေပးေနမည္မဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမ်ားမွလည္း conditionality ႏွင့္ political judgement ျပဳလုပ္ခ်မွတ္ေနရမည့္ အခ်ိန္ကာလမဟုတ္ပါ။ သံတမန္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းမွသာ ေျပလည္မည့္ကိစၥရပ္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေပမယ့္ Coercive Diplomacy ကို သံုး၍ေတာ့ရႏိုင္လိမ့္မည္မထင္ပါ။
စစ္အုပ္စုမွလည္း အရူးမီး၀ိုင္း ျဖစ္ေနရန္ မလိုအပ္ပါ။ စစ္အုပ္စုအတြက္ အေျခအေနကို ရိုးရိုးသားသား၊ မွ်မွ်တတ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ကိုင္တြယ္ တတ္လွ်င္ အခြင့္အေရးပင္ ျဖစ္လာပါလိမ့္ဦးမည္။ ႏိုင္ငံေရးကစားရန္ ကိစၥတခုမဟုတ္ပါ။ လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာ၏ အသက္မ်ား၊ ဘ၀မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေနပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးကစားမည္ဆိုလွ်င္လည္း စနစ္တက်သာ လုပ္တတ္ခဲ့ၾကလွ်င္ တဘက္ဘက္ကေတာ့ ပြဲျပတ္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားရိွခဲ့ပါသည္။ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွ မယူတတ္ခဲ့ၾကပါ။အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ ျပည္သူလူထုဆီသို႔ ေထာက္ပ႔ံေရးပစၥည္းမ်ား အျမန္ဆံုးလက္၀ယ္ေရာက္သြားေရးႏွင့္ မုန္တိုင္းေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားအား ခံစားရမွဳ ေလ်ာ့နည္းေရးသာ ျဖစ္သျဖင့္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္သည္မ်ားကိုသာ အားလံုး၀ိုင္း၀န္း၍ လုပ္ေဆာင္ၾကသင့္ပါေၾကာင္း ေရးသားတိုက္တြန္းလိုက္ရေပသည္။
မသမာမွဳမ်ားႏွင္ျ့ပည့္ႏွက္ေနေသာျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲ
မသမာမွဳမ်ားႏွင္ျ့ပည့္ႏွက္ေနေသာျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲ
ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲ။
စကားလံုးေလးကား အလြန္ပင္လွပါသည္။ ကမာၻ႕သမိုင္းအဆက္ဆက္တို႕၏ နိယာမတခုျဖစ္ေသာ “အာဏာသည္ ျပည္သူထံမွ သက္ဆင္းရမည္“ဆိုသည္ကိုပင္ ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနသကဲ့သို႕ရွိသည္။ ဒီမိုကေရစီ သုခမိန္တဦးျဖစ္သူ Sir Moses Finley ေျပာခဲ့ဖူးသည့္ “ Democracy means rule by people: people themselves make the decisions ” ဆိုသည့္ စကားစုေလးကိုလည္း ေျပး၍သတိရမိသည္။ ျပည္သူလူထုသည္ မိမိတို႔၏ ကံၾကမၼာကို ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ ရင္ထဲမွ ဆႏၵမ်ားကို ျပည္သူ႕ဆႏၵခံယူပြဲမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ၾကမည္။ သို႕ေသာ္----သို႕ေသာ္-------။ နအဖစစ္အုပ္စုတို႔ က်င္းပမည့္ ျပည္သူ႕ဆႏၵခံယူပြဲဆိုသည္မွာ ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္သာရမ်ား ပါရွိပါ၏ေလာ။ ျပည္သူလူထုသည္ ရင္ထဲမွ ဆႏၵမွန္ကို လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခြင့္ ရႏိုင္ပါ၏ေလာ။
ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲရလာဒ္ကား ေမ (၁၀) ရက္တြင္မွ အေျဖထြက္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း က်င္းပသူ နအဖစစ္အုပ္စုတို႔က ေထာက္ခံပြဲ၊ အတည္ျပဳပြဲ ဟုပင္ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေျပာေနသည္မ်ား ရွိပါသည္။ တဘက္တြင္ နအဖက နည္းမ်ိဳးစံုသံုး၍ အတင္းအၾကပ္ ေထာက္ခံခိုင္းေနသကဲ့သို႔၊ အင္အယ္ဒီအပါအ၀င္ အတိုက္အခံအင္အားစုမ်ားက ကန္႔ကြက္မဲေပးရန္ စည္းရံုးလွဳံေဆာ္ေနၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ေထာက္ခံျခင္း၊ ကန္႔ကြက္ျခင္းသည္ ဤမွ်အေရးၾကီးေနရသနည္း။ ႏိုင္ငံတခု၏ အသက္ေသြးေၾကာဟု ဆိုႏိုင္ေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ေန၍ ျဖစ္ပါသည္။ နအဖဘက္မွ ေအာင္ႏိုင္သြားပါက (၁၉၉၀) ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ ပ်က္သြားမည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အခန္းကက႑ျပီးဆံုးသြားမည္။ အႏိုင္ရ အင္အယ္ဒီပါတီ၏ အဆင့္အတန္း ပ်က္ျပယ္သြားမည္။
သို႔ရာတြင္ ထိုအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္ရန္ ဆိုေနၾကျခင္း မဟုတ္ရပါ။ အတည္ျပဳေပၚထြက္လာမည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ အနာဂတ္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္သာ ျဖစ္လာမည္ဆိုပါက ကန္႔ကြက္ရန္ အေၾကာင္းရင္း လံုး၀မရွိပါ။ (၉၀) ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လူထုက တာ၀န္ေက်ခဲ့ျပီ။ အင္အယ္ဒီတာ၀န္ရွိသူမ်ား ႏိုင္ငံေရးက်ားကြက္ မေ၇ႊ႕တတ္၍သာ၊ စဥ္းစဥ္းစားစား- ေတြးေတြးေတာေတာ- ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႕- တြန္႔တြန္႕ဆုတ္ဆုတ္ေပၚလစီကို ခ်မွတ္က်င့္သံုးလိုက္၍သာ ဤမွ်ဇာတ္ေမ်ာ သြားခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ လူထုတြင္ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘာတာ၀န္မွမက်န္ေတာ့။ သို႔ေပမယ့္ လူထုအတြက္ ေနာက္တၾကိမ္အျဖစ္ သမိုင္းေပးတာ၀န္အသစ္ တရပ္က ထပ္မံေပၚထြန္းလာသည္။ အေၾကာင္းရင္းကား နအဖတို႔ စိတ္ၾကိဳက္ဆြဲထားသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုမူၾကမ္းသည္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအုတ္ျမစ္မျဖစ္လာပဲ၊ အာဏာရွင္စနစ္ႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္အုတ္ျမစ္ ျဖစ္လာေတာ့မည့္ အခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ကဆိုၾကသည္။ စစ္တပ္ (၁၀၀) ရာခိုင္ႏွဳန္းအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္မွ စစ္ဗိုလ္တမတ္သားသာ ပါေတာ့မည္ျဖစ္သည္မို႔ ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္မွဳျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒ အတည္ျပဳျပီးသည္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပကာ ထြက္ေပၚလာမည့္အစိုးရသည္ အရပ္သားအစိုးရျဖစ္လာမည္ျဖစ္၍ ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း၊ နအဖစစ္အုပ္စုသည္ political liberalization စတင္ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း စသည္၊ စသည္။ ျမန္မာစကား တခုရွိပါသည္။ ႏြားအလုပ္ကို ႏြားလုပ္၍ ျမင္းအလုပ္ကို ျမင္းလုပ္ရန္ အဆိုရွိပါသည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င့္သံုးမည့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ လူထုကို ကိုယ္စားျပဳရန္ လူထုက ေရြးေကာက္ထားသူမ်ားသာ ပါ၀င္သင့္ပါသည္။ မည္သို႔ေသာ အေၾကာင္းႏွင့္မွ် တမတ္သားပါစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။ ဤသည္မွာ ႏိုင္ငံေရးတိုးတက္မွဳမဟုတ္။ အမ်ိဳးသားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အႏၱရာယ္သာျဖစ္ပါသည္။ အရပ္သားအစိုးရဟု ဆိုရာတြင္လည္း ရွိသမွ် ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္နယ္ (သို႕) ေဒသလႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားမွ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခ်ယ္လွယ္ႏိုင္ခြင့္ရွိေစရန္ ေရးဆြဲထည့္သြင္းထားသျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ၊ လူထုကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အရပ္သား အစိုးရ လံုး၀ျဖစ္လာႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
ထိုနည္းတူစြာပင္ political liberalization ရွိလာျပီ ဆိုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ လည္း ဆိုစရာရွိလာပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးသီအိုရီအရေတာ့ ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပျခင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ျခင္းဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားသည္ liberalization ျဖစ္ေပၚျခင္းတြင္ အက်ံဳး၀င္ပါသည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ေစရန္လည္း နအဖတို႔ အၾကံၾကီးၾကံထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေပမယ့္ political liberalization တကယ္ျဖစ္မျဖစ္ဆိုသည္မွာ အဆိုပါ ဆႏၵခံယူပြဲမ်ား၊ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို မည္သို႔မည္ပံု တရားမွ်တစြာ က်င္းပခဲ့သနည္း ဆိုသည့္ အခ်က္ေပၚတြင္ မူတည္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ ေဒးဗစ္ေပၚတာဆိုသူက political liberalization ျဖစ္ျခင္းသည္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမွဳျဖစ္စဥ္လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔ ေရာက္ခ်င္မွ ေရာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ျပီး၊ အာဏာရွင္စနစ္သို႔ အခ်ိန္မေရြး ျပန္လည္ေရာက္ရွိႏိုင္မည္ ဟု ဆိုထားပါသည္။ ဂိမ္းသီအိုရီႏွင့္ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္လွ်င္လည္း political liberalization မွ initial transition to democratization ျဖစ္လာေစရန္ ၾကားတြင္ ျဖစ္စဥ္ အဆင့္ဆင့္ရွိေနျပီး၊ အခန္႔မသင့္ပါက Status-quo dictatorship (SDIC), Broadened Dictatorship (BDIC), insurrection စသည္မ်ား သာ ေပၚထြက္ျပီး၊ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းမွ ေသြဖည္သြားႏိုင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ လက္ရွိက်င္းပမည့္ ဆႏၵခံယူပြဲသည္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို ေဖာ္ေဆာင္မည့္ political liberalization တရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုမွာ မွားယြင္းပါသည္။
ထို႔ထက္ပို၍ ဆိုးသည့္အခ်က္ကား နအဖဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမွန္တကယ္က်င္းသံုးရမည့္ စနစ္မ်ားမထည့္သြင္းပဲ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒကိုသာ ေဇာင္းေပးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ Intra- state conflict ရွိေနေသာ ျမန္မာျပည္ကဲ့သို႔ေသာ တိုင္းျပည္မ်ိဳးသည္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏွင့္သာ ကိုက္ညီျပီး၊ ထိုစနစ္ကသာ ျပည္တြင္းစစ္မီးမ်ားကို ျငိမ္းသတ္၍ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးအစိတ္စိတ္အျမြာျမြာျပိဳကြဲမည္စိုး၍ တပ္မေတာ္မွ အမ်ိဳးသားဦးေဆာင္မွဳအခန္းက႑တြင္ ပါ၀င္ရျခင္း ဆိုသည္မွာ ေစတနာမွန္သည္ဆိုလွ်င္ေတာင္ ေဆးျမီးတိုႏွင့္ ကုျခင္းအဆင့္သာရွိပါသည္။ ေရာဂါဇစ္ျမစ္ကို မရွာေဖြပဲ ေဆးကုလွ်င္ အနာႏွင့္ ေဆး တျခားစီသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ကာလတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့ရသနည္း။ တပ္မေတာ္အခန္းက႑ အဘယ္ေၾကာင့္ ၾကီးလာခဲ့ရသနည္း။ ႏိုင္ငံတခု၏ တည္ေဆာက္ပံု စနစ္ (State-formation system ) မွားခဲ့၍ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအမွားကို မျပင္ပဲ မည္သည့္အခါတြင္မွ် ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္၍ မရပါ။ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္၊ ေဒသလႊတ္ေတာ္၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္းဦးစီးအဖြဲ႕၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရဇုန္ ဦးစီးအဖြဲ႕မ်ား ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒတြင္ ထည့္သြင္းထားရံုႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးျပႆနာ ျပီးသြားမည္ မဟုတ္ပါ။ လူမ်ိဳးစုစစ္ပြဲမ်ား အခ်ိန္မေရြး ျပန္လည္ေပၚေပါက္လာလိမ့္မည္။
ထိုသို႔ေသာ ျပႆနာမီးပြား ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒၾကီးအား ျပည္သူ႕ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပ၍ လူထုအတည္ျပဳခ်က္ ရယူရန္ စစ္အုပ္စုက ၾကိဳးပမ္းေနပါသည္။ မက္လံုး၊ ဆြယ္လံုး၊ ေခ်ာက္လံုး နည္းမ်ိဳးစံုသံုး၍ ေထာက္ခံမဲရရန္ ၾကိဳးပမ္းၾကသည္။ မတရားမွဳမ်ား၊ မသမာမွဳမ်ား ျပည့္ႏွက္ေနသည့္ ဆႏၵခံယူပြဲ ျဖစ္သျဖင့္ Boycott လုပ္သင့္သည္မွန္ေသာ္လည္း၊ နအဖထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ဥပေဒမ်ား၊ ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပပံု နည္းလမ္းမ်ား၊ အခင္းအက်င္းမ်ားက မျဖစ္မေနမဲေပးရန္ အက်င္းအၾကပ္ လမ္းေၾကာင္းထဲသို႔ ေရာက္သြားသည္။ ေပးသည္ဆိုမွေတာ့လည္း သမိုင္းတရားခံမျဖစ္ရန္ ကန္႔ကြက္မဲထည့္ရန္သာ ရွိေတာ့သည္။ ကန္႔ကြက္မဲမ်ားဘက္မွ အႏိုင္ရပါက အဆံုးသတ္တိုက္ပြဲအဆံုးအျဖတ္ေတာ့ ျဖစ္လာႏိုင္ေခ်မရွိပါ။ သို႔ေပမယ့္ ႏိုင္သည္ျဖစ္ေစ၊ ရွံဳးသည္ျဖစ္ေစ လူထု၏ အင္အား၊ လူထု၏ တိုက္ပြဲေခၚသံကို အရွိန္ယူျမွင့္တင္ႏိုင္ပါသည္။ တိုက္ပြဲဒီေရတက္လာေစရန္ မည္သို႔မည္ပံု ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ယခုအခ်ိန္ကတည္းက မဟာဗ်ဴဟာမ်ား၊ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ျပင္ဆင္ထားရမည္ျဖစ္သည္။
အမွန္ေတာ့ နအဖစစ္အုပ္စုသည္ ျပည္သူကို အလြန္ေၾကာက္ေနပါျပီ။ ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ျပည္သူလူထုမွ ကန္႔ကြက္မဲထည့္ၾကမည္ကိုလည္း ၾကိဳတင္သိေနၾကပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍သာ ဆႏၵခံယူပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မတရားမွဳမ်ား ေပၚေပါက္လာရျခင္းျဖစ္သည္။ အေျဖမထြက္ခင္ကပင္ ေထာက္ခံပြဲ၊ အတည္ျပဳပြဲဟု ေျပာဆိုသံုးႏွံဳးၾကပါသည္။ အတည္ျပဳမွသာ ျပဳလုပ္ရမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲအား မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ ျပဳလုပ္မည္ဟု ၾကိဳတင္ေၾကျငာထားပါသည္။ ဆႏၵခံယူပြဲမလုပ္ခင္ တလအၾကိဳတြင္မွ မူၾကမ္းကို လူသိရွင္ၾကား ျပဳလုပ္ပါသည္။ မူၾကမ္းမ်ား လူထုထဲသို႔ အလြယ္တကူ မေရာက္ေစရန္ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာ ေရာင္းပါသည္။ ဆႏၵခံယူပြဲ ျပဳလုပ္မည့္ရက္အတိအက်ကို ျပဳလုပ္ရန္ ေၾကျငာစဥ္၌ မထုတ္ျပန္ရဲပါ။
မူၾကမ္းအား ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခြင့္ကို ျပည္သူလူထုကိုသာမက အတိုက္အခံပါတီမ်ားကိုပင္ ခြင့္မေပးပါ။ ဆန္႔က်င္ေျပာဆိုပါက ေထာင္သံုးႏွစ္အထိ ျပစ္ဒဏ္ခ်မည္ဟုပင္ ဥပေဒထုတ္လိုက္ေသးသည္။ ဆႏၵခံယူပြဲေကာ္မရွင္တြင္ ပါ၀င္သူမ်ားအားလံုးသည္ နအဖစစ္အုပ္စု၀င္မ်ား၊ လက္ကိုင္ဒုတ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ အဖြဲ႔၀င္မ်ားသာ ျဖစ္ေနသည္။ အတိုက္အခံပါတီမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေစာင့္ၾကည့္မည့္သူမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ မေပးပါ။ လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ စစ္သည္မ်ား၊ အိမ္ေထာင္သည္မိသားစုမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္မွဳမ်ားရွိေနသည္။ ျပည္သူလူထုကိုလည္း လံုျခံဳေရးကိရိယာမ်ား တပ္ဆင္မည္အေၾကာင္းျပ၍ မဲရံုတြင္းတြင္ကန္႔ကြက္မဲ မေပးရဲေစရန္ ၾကိဳတင္တပ္လွန္႕ထားသည္။
၀န္ထမ္းမ်ားအား ေထာက္ခံမဲမ်ားေပးေစရန္ ၀န္ၾကီးမ်ား၊ တပ္မမွဴး၊ တပ္ရင္းမွဴးမ်ားအဆင့္မ်ားကပင္ လိုက္လံစည္းရံုးေဟာေျပာေနၾကသည္။ သက္ဆိုင္ရာနယ္ေျမအလိုက္ တာ၀န္ရွိသူ ၀န္ၾကီးမ်ား၊ တပ္မွဴးမ်ား၊ ၾကံ့ဖြတ္မ်ားအား ေထာက္ခံမဲရေစရန္ တာ၀န္ခံခိုင္းထားျပီး၊ ကန္႕ကြက္မဲျဖစ္ပါက အေရးယူမည္ ဟုပင္ ၾကိမ္းေမာင္းထားသည္။ မက္လံုးမ်ိဳးစံုျဖင့္ ျမွဴဆြယ္ျခင္းမ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူမ်ားကိုပင္ ယာယီႏိုင္ငံသားေပး၍ ေထာက္ခံမဲရေစရန္ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။ ေသဆံုးျပီးသူမ်ားကိုပင္ မဲေပးရန္ စာရင္းတြင္ ထည့္ထားသည္ဆိုေတာ့ ကမ္းကုန္ေနျပီ ျဖစ္သည္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆိုးေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္၍ ျငိမ္းေအးရာ ဘံုဘ၀ေရာက္ေနသူမ်ားပင္ မလြတ္ေတာ့ပါလား။ ဒါေတာင္ မဲအေရအတြက္ကိုပဲ ျပရမည္ဆိုေသာေၾကာင့္ ေတာ္ေသးသည္။ ေထာက္ခံသူလူမ်ားကိုပါ ျပသရန္လိုအပ္သည္ဆိုပါက ရင္ခြဲရံုမွ အေလာင္းမ်ားပင္လွ်င္ ေကာင္းေကာင္းေနရပါမည္လားမသိ။ လူေတြၾကားညွပ္ျပီး၊ အသက္ရွိလူကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ေပလိမ့္ဦးမည္ထင္သည္။
မုန္တို္င္းအလြန္ - ရန္ကုန္ က ဒိုင္ယာရီ ၂
Saturday, May 10, 2008သူငယ္ခ်င္း ေဟမန္သဇင္
ရန္ကုန္စစ္မ်က္ႏွာကေန ငါ စာေရးလိုက္တယ္။
နင္ ေနေကာင္းရဲ႔လား။ ငါေရးလိုက္တဲ့ ပထမစာကို ဖတ္ျပီး စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနသလား။ နင္တို႔ အေ၀းကလွမ္းျပီး စိတ္ပူေနရမွာ စိုးသလို ဒီမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကိုလည္း အမွန္အတိုင္း သိေစခ်င္ေနတယ္။ နင္ ဆက္ဖတ္ေပးပါဦး။
မေန႔က ငါ့အေဖက လူတေယာက္လႊတ္ျပီး မွာလိုက္တယ္။ သူ႔ဆီကို အျမန္ဆုံး လာခဲ့ပါတဲ့။ ငါ့အေဖအိမ္ကို ငါ ေရာက္သြားေတာ့ အေဖ့ရြာက အကို တေယာက္ ေရာက္ေနတယ္။ အေဖ့မ်က္ႏွာနဲ႔ အကို႔ အရိပ္အျခည္ကို ျမင္လိုက္ကတည္းက တစုံတရာ အၾကီးအက်ယ္ မွားယြင္းသြားျပီဆိုတာ ငါ သိလုိက္တယ္ ေဟမန္။
အကိုက ငါ့လက္ကို ဆုပ္ကိုင္ျပီး မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ ေျပာတယ္။
“ရြာမွာ ဘာမွ မက်န္ေတာ့ဘူး ညီေလး" တဲ့။
ငါ့စိတ္ေတြ ေလထဲမွာ ၀ဲပ်ံသြားျပီးေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသက ရြာကေလး တရြာကို ေရာက္သြားခဲ့တယ္။ ေခ်ာင္းတေလ်ာက္ သြယ္တန္းေနတဲ့ အိမ္ကေလးေတြ၊ ဓနိေတာ၊ အုန္းေတာနဲ႔ မ်က္စိတဆုံး လယ္ကြင္း စိမ္းစိမ္းၾကီးေတြ၊ အေ၀းက ဘုရားဆည္းလည္းသံနဲ႔ ေခ်ာင္းထဲက တဘုတ္ဘုတ္ ျမည္ေနတဲ့ ေမာ္ေတာ္သံ။ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္ဆိုရင္ ရြာေက်ာင္းသားေလးေတြက ရြာရိုးတေလ်ာက္မွာ အျဖဴအစိမ္းေလးေတြနဲ႔ စီရီလို႔။ ဒီရြာမွာ ငါ့အေဘး ေခါင္းခ်ခဲ့တာေပါ့။ ဒီရြာမွာ ငါ့အဘိုး ေနသြားခဲ့တာေပါ့။ ဒီရြာမွာ ငါ့အေဖ ပညာသင္ခဲ့တာေပါ့။
ငါ့စိတ္ေတြ စုစည္းျပီး သတင္းေထာက္ တေယာက္ရဲ႔ တာ၀န္ေတြကို ဆက္လုပ္ဖို႔ ခက္ခက္ခဲခဲ ၾကိဳးစားခဲ့ရတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒီေလာက္ျပင္းထန္တဲ့ မုန္တိုင္းၾကီး လာေတာ့မယ္ဆိုတာကို ရြာသားေတြ ေကာင္းေကာင္း မသိၾကဘူး။ တိုက္မယ့္ညမွာ ျမန္မာရုပ္ျမင္သံၾကားက ၀တ္ေက်တန္းေက် ထုိးေပးတဲ့ သတင္းစာတမ္း တေၾကာင္း ကိုလည္း ရုပ္ျမင္သံၾကားစက္ရွိျပီး ၾကည့္မိသူတခ်ဳိ႔ပဲ နည္းနည္း သတိထားမိလိုက္ၾကတယ္။ အကို တေယာက္ပဲ ပညာတတ္လည္းျဖစ္ျပီး ေရဒီယိုလည္း ပုံမွန္နားေထာင္သူ ဆိုေတာ့ RFA က ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံရဲ႔ နာဂစ္မုန္တိုင္းအေပၚမွတ္ခ်က္ကို နားေထာင္ရတဲ့အခါ ဒါဟာ အႏၱရာယ္ပဲလို႔ သိခဲ့တယ္။
မုန္တိုင္းရဲ႔ ေလထဲမွာ ရြာက အိမ္ေတြအားလုံး ကၽြတ္ထြက္ကုန္တယ္။ သစ္ပင္ေတြ အားလုံး လဲက်တယ္။ ေခ်ာင္းထဲက ေရေတြ လွ်ံတက္လာျပီး လယ္ကြင္းေတြအားလုံး ေရကမၻာျဖစ္သြားတယ္။ မႏွစ္က ငါသြားတုန္းက ထမင္းဟင္းကို စိတ္ၾကိဳက္ခ်က္ေကၽြးခဲ့တဲ့ ငါ့အေဒၚၾကီး (ငါ့အေဖရဲ႔ အမ) နဲ႔ သူ႔ခင္ပြန္း ၂ ေယာက္စလုံး သစ္ပင္ပိျပီး ေသဆုံးသြားတယ္။ ငါ့အမ၀မ္းကြဲ တေယာက္ ေမွာင္နဲ႔ မည္းမည္းမွာ ကေလး ၂ ေယာက္ကို သယ္ေျပးရင္း ေလေဆာင့္ အတိုက္မွာ ကေလး ၂ ေယာက္လုံး လက္လြတ္ျပီး ေရထဲက်ေပ်ာက္သြားခဲ့တယ္။ ငါ့တူေလး နဲ႔ ငါ့တူမေလး …
ေဟမန္ရယ္ … ေဟမန္ရယ္ … ေဟမန္ရယ္ …
ငါတို႔ျမန္မာျပည္ၾကီးမွာ ငိုစရာ မ်က္ရည္ေတာင္ က်န္ေသးရဲ႔လား ငါမသိေတာ့ပါဘူး။ ဒို႔ တရြာလုံးမွာ ျပိဳမသြားတဲ့ အိမ္ဆိုလို႔ အကို႔အိမ္တအိမ္ပဲ က်န္ခဲ့တယ္။ တရြာလုံးက အသက္ရွင္က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ လူေတြအားလုံး မတ္တပ္ရပ္ေနၾကရတယ္။ ေခ်ာင္းထဲမွာ လူေသ၊ ကၽြဲႏြားေသေတြက ေပါေလာ။ လယ္ကြင္း ေရေဖြးေဖြးမွာ ေကာက္မႏိုင္တဲ့ အေလာင္းေတြက ပက္လက္။ ေသာက္စရာမရွိတဲ့အတြက္ ငန္ျပီး နံေနတဲ့ ေခ်ာင္းေရကိုပဲ ေသာက္ၾကရတယ္။ ပုပ္ေနတဲ့ ကၽြဲႏြား အေသေတြကို ဖ်က္စားၾကတယ္။
ရန္ကုန္ဟာ စစ္မ်က္ႏွာဆိုရင္ ဧရာ၀တီတိုင္းဟာ “ငရဲ” ပဲ … ေဟမန္။
ကယ္ဆယ္ေရးလား … ။ စားနပ္ရိကၡာ ေ၀ငွဖို႔ မေျပာနဲ႔၊ ေသစာရင္း ေကာက္မယ့္လူေတာင္ ေရာက္မလာပါဘူး။ လူေတြဟာ အခုထက္ထိ ေရထဲမွာ ေန ေန ၾကရဆဲ။ ငါ့အကိုက ေျပာတယ္။
“လူေတြ ေရထဲမွာ ၾကာေနျပီ။ တခ်ဳိ႔အခုထိ မေသေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေသမွာပါပဲ …” တဲ့။
ငါ့ ရင္ေတြ ပြင့္ထြက္ေတာ့မယ္။
ဒို႔ရြာေလးဟာ ေဒးဒရဲျမိဳ႔နယ္ အပိုင္ထဲက ဂြၾကီး ေက်းရြာ အုပ္စု၀င္ ရြာတရြာပါ။ ေဒးဒရဲ ျမိဳ႔နယ္ထဲမွာ ေက်းရြာစု ၉၂ စု ရွိတယ္။ ဂြၾကီးအုပ္စု တစုထဲမွာ လူ ၁၀၀ ေက်ာ္ အသက္ ဆုံးရႈံးတယ္။ ေက်းရြာ အုပ္စု ၉၂ စု ေပါင္းဆိုရင္ နင္ မွန္းၾကည့္ေပေတာ့။ ေဒးဒရဲျမိဳ႔နယ္ထဲမွာ ေသာၾကာ၊ တံတား၊ တံတားေခ်ာင္၊ ကန္ဆိပ္နဲ႔ က်ဳံဟဲရြာေတြဟာ ရြာလိုက္ေပ်ာက္သြားတယ္။ ငါ့အကို ခန္႔မွန္းတယ္။ ေဒးဒရဲ တျမိဳ႔နယ္အတြင္းမွာ လူ ၁ သိန္း နီးနီး ေသႏိုင္တယ္ တဲ့။
ဖ်ာပုံ၊ ဘိုကေလး ျမိဳ႔နယ္ေတြမွာလည္း ရြာလိုက္ ေပ်ာက္သြားတာေတြ အမ်ားၾကီးပဲ။ “ကဇုံကနိ” တို႔၊ “မိန္းမလွကၽြန္း” တို႔ဆိုတာ အင္မတန္ နာမည္ၾကီးတဲ့ ရြာၾကီးေတြေပါ့။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ စပါးက်ီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚဟာ နလန္မထူႏိုင္ေအာင္ ပ်က္စီးသြားခဲ့ျပီ။ လူ သိန္းခ်ီ ေသဆုံးခဲ့ရျပီး လယ္ကြင္းအားလုံး ပ်က္စီးသြားခဲ့ျပီ။ ေရခ်ဳိ ျမစ္ ေခ်ာင္း ကန္ေတြထဲကို ေရငန္ေတြ ၀င္ခဲ့ျပီ။ ဥယ်ာဥ္ ျခံေျမေတြ လဲျပိဳသြားခဲ့ျပီ။ ဘယ္ေတာ့မွ နလန္ျပန္ထူေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ငါ့အကိုက မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ ေျပာခဲ့တယ္။
“ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ? " လို႔ နင္ထပ္ေမးအုံးမလို႔လား ေဟမန္။ ေက်းရြာေတြဘက္ကို ေျခဦးလုံး၀ မလွည့္လာတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြက ဖ်ာပုံျမိဳ႔ေပၚမွာေတာ့ ေခါက္ဆြဲထုပ္ နည္းနည္း ေ၀ျပတယ္။ မေ၀ခင္မွာ ကင္မရာေတြကို အက်အန ဆင္ၾကတယ္၊ ဓာတ္ပုံသမားက "ရျပီ"လို႔ အခ်က္ျပတာနဲ႔ စ ေ၀ျပီး ခဏေနေတာ့ သိမ္းလိုက္ၾကတာေပါ့။
ရန္ကုန္မွာလည္း ဒီလုိပါပဲ။ ဘယ္တုန္းကမွ ေပၚမလာတဲ့ ယူနီေဖာင္းေတြက ၅ ရက္ေန႔ မနက္မွာ ရိႈးနဲ႔ မိုးနဲ႔ ေပၚလာျပီး လဲက်ေနတဲ့သစ္ပင္ၾကီးေတြ အနားမွာ ေနရာယူၾကတယ္။ ကင္မရာေတြက မီးေတြလင္းျပီးသြားတဲ့အခါေတာ့ ကားေပၚတက္ျပီး ျပန္ေပ်ာက္သြားၾကေတာ့တာပဲ။ ဗိုလ္တေထာင္ ျမိဳ႔နယ္ရဲ႔ တေနရာမွာေတာ့ ထရပ္ကားေပၚက စစ္သားေတြ ဆင္းလာၾကတယ္။ လူေတြက ရွင္းလင္းေရးလုပ္ဖို႔လို႔ ထင္ၾကတယ္။ သူတို႔က ပါတဲ့ ဓားေတြနဲ႔ သစ္ကိုင္းေတြကို ထင္းအျဖစ္ ခုတ္ျပီး ကားေပၚတင္သြားၾကတာ။ လမ္းေပၚမွာ လဲက် က်န္ေနခဲ့တဲ့ သစ္ပင္ၾကီးက ေျခမဲ့ လက္မဲ့ တုံးလုံး ပက္လက္။
သတင္းစာေတြထဲမွာေတာ့ "ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီမ်ား ထိေရာက္စြာ စီမံ" ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ လမ္းရွင္းလင္းေရးေတြ လုပ္ေနတဲ့ ပုံေတြပဲ ေဖာ္ျပေနၾကတယ္။ မိုက္မဲတဲ့ ျမန္မာ့အလင္းကေတာ့ အေျခအေနကို နားမလည္ဘဲ "မိုးဦးက် ကာလမွာ လွ်ပ္စစ္မီးသုံးရင္ သတိထား" တဲ့။ ေအာက္ျမန္မာျပည္တခုလုံး ေက်ာက္ေခတ္ကို ျပန္ေရာက္သြားခ်ိန္မွာ ဘယ္လွ်ပ္စစ္မီးကို သတိထား သုံးရမွာလဲ။
သြပ္ေတြ တခ်ပ္ကို ၆,၀၀၀ ကေန ၁၆,၀၀၀ ျဖစ္သြားတယ္။ အခု ၀ယ္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ ဧရာ၀တီတိုင္းမွာ ဆန္ေတာင္ ၀ယ္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ ဆန္ကြဲနဲ႔ ေရစိုဆန္ပဲ ၀ယ္လို႔ရတယ္။
ဘာလို႔ ဒီေလာက္ေတာင္ ျဖစ္သြားရတာလဲလို႔ နင္ေမးခ်င္ေနတာလား ေဟမန္။ ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရက ၾကိဳမသိဘူးလားလို႔ ေမးမလို႔လား။
တကယ္ေတာ့ ပါးနပ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးရဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ေလယာဥ္ အပါအ၀င္ သူတို႔သုံးစြဲေနတဲ့ ေလယာဥ္ေတြအားလုံးကို တံတားဦး ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္ကို မပ်က္စီးေအာင္ ၾကိဳပို႔ထားျပီးသား …။ ျပီးေတာ့ ငါတို႔ျပည္သူေတြကို ေျပာတယ္။ … မစိုးရိမ္ပါနဲ႔ … တဲ့။
သစ္ပင္ပိျပီး ေသဆုံးသြားတဲ့ အေဒၚ
ေရထဲကို က်သြားတဲ့ ငါ့ တူေလးနဲ႔ တူမေလး …
ျပည္သူေတြ …
ျပည္သူေတြ …
ကေလာင္ကို လႊတ္ခ်ျပီး လက္နက္တစုံတရာကို ေကာက္ မကိုင္မိဘို႔ ငါ ခက္ခက္ခဲခဲ ၾကိဳးစားေနရတယ္ ေဟမန္ … ။
နင့္ ငါ့စာေတြ ဖတ္ခ်င္ေသးရဲ႔လား …။
နင့္သူငယ္ခ်င္းသူ
ရန္ကုန္
မုန္တုိင္းအလြန္- ရန္ကုန္က ဒိုင္ယာရီ
ူ
ေမ ၈၊ ၂၀၀၈
သူငယ္ခ်င္း ေဟမန္သဇင္
ရန္ကုန္စစ္မ်က္ႏွာက ငါစာေရးလိုက္တယ္။ ဘာအလင္းေရာင္မွ မရွိတဲ့ ျမိဳ႔ပ်က္ၾကီးရဲ႔ ညမွာ ဖေယာင္းတိုင္တတိုင္ရဲ႔ အလင္းနဲ႔ ဒီစာကို ငါေရးေနတာ ေဟမန္။ နင္တို႔ သိပ္စိတ္ပူေနမယ္ဆိုတာ ငါသိတယ္ေလ။ ငါ့မ်က္လုံးကို မွိတ္လိုက္တဲ့အခါ ဆန္ဖရန္စစၥကိုက ေႏြးေထြးေပ်ာ္ရႊင္ဖို႔ေကာင္းတဲ့ နင္တို႔မိသားစု အိမ္ကေလးကို သတိရေနတယ္။ ဥဏ္ရည္ထက္ျပီး သိပ္ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ သမီးေလးကိုလည္း ငါသိပ္လြမ္းပါတယ္။
ငါနဲ႔ ငါ့မိသားစု အထိအခိုက္မရွိပါဘူး ေဟမန္။ ငါတို႔အိမ္အမိုးေပၚမွာ သစ္ပင္ၾကီးၾကီးတပင္ လာပိေနေပမယ့္ အိမ္ကေလးကို ငါတို႔ စြန္႔ခြာလာခဲ့ရေပမယ့္၊ အခု ယာယီေန ေနရတဲ့ေနရာမွာ ေသာက္စရာ၊ သုံးစရာ ေရမရွိေပမယ့္ ငါတို႔ က်န္းမာေနဆဲပါ။
ရန္ကုန္ကို နင္မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး ေဟမန္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ငါေတာင္ ရန္ကုန္ကုိ မမွတ္မိေတာ့လို႔ဘဲ။ ဒီမွာပဲ အျမဲေနေနရတဲ့ လူတေယာက္ေတာင္ ျမိဳ႔ၾကီးရဲ႔ အရင္ပုံရိပ္ေတြကို ဖမ္းဆုပ္လို႔ မရေတာ့ရင္ ႏွစ္ေတြၾကာေအာင္ ခြဲခြာသြားခဲ့တဲ့ နင့္အတြက္ ဒီျမိဳ႔က သိပ္စိမ္းေနေတာ့မယ္။
လမ္းေတြနဲ႔ အိမ္ေတြေပၚမွာ ျပိဳလဲၾကေနတဲ့ တခ်ိန္က ရန္ကုန္ျမိဳ႔ရဲ႔ ဂုဏ္ယူစရာ သစ္ပင္စိမ္းစိမ္းၾကီးေတြ၊ က်ဳိးပဲ့ပြင့္ထြက္ေနတဲ့ သမိုင္း၀င္အေဆာက္အဦၾကီးေတြ၊ လမ္းေပၚမွာ က်ီးလန္႔စာစား ေျပးလႊားေနၾကတဲ့လူေတြ၊ တခ်ိန္က အျမဲတမ္း ဟန္နဲ႔ပန္နဲ႔ ရႈိးနဲ႔ မိုးနဲ႔ ေနခဲ့ၾကတဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႔သားေတြရဲ႔ မ်က္ႏွာေပၚက အေၾကာက္တရား၊ ေဒါသနဲ႔ ေသာကေတြ …။
ရန္ကုန္ဟာ စစ္မ်က္ႏွာပါ ေဟမန္၊ ရန္ကုန္ဟာ စစ္မ်က္ႏွာပါ …။
ဒါေပမဲ့ ဒီစစ္ဟာ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္နဲ႔ လူသားေတြ အၾကားက စစ္ပြဲပဲလို႔ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း သတ္မွတ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ဒီစစ္ပြဲဟာ ဆိုင္ကလုန္းဆိုး "နာဂစ္" နဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြ အၾကားက ျပသနာတခုဆိုတာထက္ အဓိပၸါယ္ အမ်ားၾကီး ပိုပါတယ္။ ဒီစစ္ပြဲဟာ တာ၀န္မဲ့မႈနဲ႔ နာက်င္မႈအၾကားက စစ္ပြဲ။ ဒီစစ္ပြဲဟာ ရက္စက္မႈနဲ႔ အမွန္တရား အၾကားက စစ္ပြဲ။ ဒီစစ္ပြဲဟာ ဖိႏွိပ္မႈနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အၾကားက စစ္ပြဲ။ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ …
ရန္ကုန္ဟာ စစ္မ်က္ႏွာပဲ ေဟမန္။
One of signpost of University at the fence, Rangoon University, Kamayut, Rangoon
ေမလ ၂ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ပိုင္းမွာ ရန္ကုန္ဟာ အရင္အတိုင္းပဲ စည္စည္ကားကားရွိေနခဲ့တယ္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႔သားေတြလည္း ရုံးတက္၊ ေစ်း၀ယ္၊ လည္ပတ္နဲ႔ ပုံမွန္နိစၥဓူ၀ထဲမွာ လည္ပတ္ေနတုန္းပဲ။ သမိုင္းတြင္မယ့္ ေျခာက္ျခားစရာ အေျပာင္အလဲတခု လာေနျပီဆိုတာကို ဘယ္သူမွ သတိမထားမိၾကဘူး။ သတိထားမိေအာင္လည္း ဘယ္သူကမွ ဒီျမိဳ႔သားေတြကို ၾကိဳတင္အသိမေပးခဲ့ၾကဘူး။
ေမလ ၂ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းမွာ မိုးေတြ ရြာေနခဲ့တယ္ ေဟမန္။ တကယ္ေတာ့ မိုးရြာေနခဲ့တာ ရက္အနည္းငယ္ေတာင္ ရွိသြားျပီ။ မိုးထဲမွာ ေပ်ာ္ျပီးသား ရန္ကုန္သားေတြအတြက္ ေမလရဲ႔မိုးဟာ ပန္းနဲ႔ေပါက္သလုိပါ။ တခ်ဳိ႔က မုန္တိုင္းတခု လာေနျပီဆိုတာကို သိၾကတယ္။ တခ်ဳိ႔က မသိၾကဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ သိသူေရာ မသိသူေတြပါ ဒီမုန္တိုင္းရဲ႔ ျပင္းအားနဲ႔ ဖ်က္ဆီးအားကို မသိခဲ့ၾကပါဘူး။
ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း ရန္ကုန္ျမိဳ႔ကို ဦးတည္လာေနခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ စိုးရိမ္မႈ မလြန္ကဲပါနဲ႔ ဆိုတဲ့ အစိုးရရဲ႔ တုိတိုတုတ္တုတ္ ေၾကညာခ်က္ေအာက္မွာ ဒီေန႔အိမ္ကို ေစာေစာျပန္ဖို႔နဲ႔ တခါးလုံေအာင္ပိတ္ျပီး အိပ္ယာထဲမွာ ေကြးဖို႔ေလာက္ပဲ ျမိဳ႔သားအမ်ားစုက ယူဆခဲ့ၾကတယ္။
ေရကို ၾကိဳတင္စုေဆာင္းထားဖို႔၊ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ျပင္ဆင္ထားဖို႔၊ အထပ္ျမင့္ျမင့္က လူေတြနဲ႔ ေတာရြာကလူေတြ လုံျခဳံတဲ့ေနရာကို ၾကိဳတင္ေရြ႔ေျပာင္းထားၾကဖို႔ ျပည္သူေတြကို ဘယ္သူကမွ ၾကိဳတင္ သတိမေပးၾကဘူး။
တကယ္ကေတာ့ "နာဂစ္" လာေနျပီဆိုတာကို ရက္ေတြနဲ႔ ၾကိဳျပီး သိေနခဲ့ျပီးသား။ မိုးေလ၀သျဂိဳလ္တုေတြနဲ႔ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြက ခန္႔မွန္းထားျပီးသား။ "နာဂစ္" ဟာ ၾကိဳတင္မသိႏိုင္တဲ့ ငလ်င္တခုမဟုတ္ဘူး။ သူ႔ခရီးစဥ္ကို ၾကိဳတင္အသိေပးျပီး ဟိန္းေဟာက္ခ်ီတက္လာတဲ့ မုန္တုိင္းတခု။ ဒါေပမဲ့ ျပည္ပအဖ်က္သမားေတြရဲ႔ ၾကိဳးဆြဲရုပ္ေသး အစိုးရ ေပၚေပါက္လာမွာကို မလိုလားသူတိုင္း - အေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံမဲေပးၾက … ဆုိတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံကိုပဲ ဖိေအာ္ေနၾကတဲ့ အစိုးရမီဒီယာေတြက "နာဂစ္" ကို ေနရာမေပးခဲ့ၾကဘူး။
ဒီလိုန႔ဲ သနားစရာေကာင္းတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳပ္တဲ့ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ၾကီးဆီကို ကူရာ ကယ္ရာမဲ့စြာနဲ႔ တလွမ္းခ်င္းတိုး၀င္သြားခဲ့ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ သတ္ကြင္းထဲကို မေတာ္တဆေရာက္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတ္ကြင္းထဲကို အပို႔ခံလိုက္ၾကရတာပါ။
ည ၁၁ နာရီခြဲ ေလာက္ကတည္းက တျဖည္းျဖည္းေမာင္းတင္လာတဲ့ေလဟာ ညသန္းေခါင္ေက်ာ္မွာ အရွိန္သိပ္ေကာင္းေနျပီ။ မနက္ ၃ နာရီေလာက္မွာေတာ့ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆုံး မုန္တိုင္းတခုကို ရင္ဆိုင္ေနရျပီဆိုတဲ့ အသိနဲ႔အတူ (ဒီတၾကိမ္လည္း) အစိုးရရဲ႔ သစၥာေဖာက္မႈကို ခံရျပန္ျပီဆိုတဲ့အသိက ရန္ကုန္ျမိဳ႔သားေတြဆီကို ၀င္ေရာက္ခဲ့ပါျပီ။ မုန္တုိင္းဟာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္သတၱ၀ါၾကီးတေကာင္လို ေအာ္ဟစ္ေနတယ္။ ေကာင္းကင္မွာ သြပ္ျပားေတြ ၀ဲပ်ံေနတယ္။ သစ္ပင္ေတြ တ၀ုန္း၀ုန္းျပတ္က်ေနတယ္. ေနာက္ တေန႔ ေန႔လည္အထိ စကၠန္႔တိုင္းဟာ ေၾကာက္စရာ အတိျပီးခဲ့တယ္။
University Dhamma Hall seen after the fallen trees, Rangoon University, Kamayut, Rangoon
ေနာက္တေန႔ မုန္တိုင္းစဲလို႔ လမ္းမေပၚကို ထြက္ၾကည့္ၾကတဲ့အခါ အပ်က္အစီးပုံေတြၾကားက စစ္ေျမျပင္တခုကို ရန္ကုန္ျမိဳ႔သားေတြ ေတြ႔ရွိလိုက္ၾကတယ္။ လမ္းေပၚမွာ ျပိဳလဲေနတဲ့ သစ္ပင္ၾကီးေတြက ပိတ္ဆို႔ေနတယ္။ ကားေတြ ယာဥ္ေတြ ပ်က္စီးေနၾကတယ္။ အေဆာက္အဦေတြ ျပိဳက်ေနတယ္။ ဓာတ္တိုင္၊ ဖုန္းၾကိဳး၊ ဘာမွ မရိွေတာ့ဘူး။ ရန္ကုန္ဟာ "နာဂစ္" ရဲ႔ ဖ၀ါးေအာက္မွာ ျပားျပား၀ပ္သြားခဲ့ျပီ။
လူေတြဟာ ေျခာက္ျခားစြာနဲ႔ ျမိဳ႔ေတာ္ၾကီးကို ပါးစပ္အေဟာင္းသားနဲ႔ ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆုံး ျမင္ကြင္းတခုကေတာ့ ေကာင္းကင္မွာ အုပ္လိုက္ ပ်ံသန္းရင္း ထိတ္လန္႔ေအာ္ဟစ္ေနၾကတဲ့ က်ီးကန္းအုပ္ၾကီးေတြပဲ။ သစ္ပင္ေတြ ျပိဳလဲကုန္ၾကလို႔ နားခိုစရာမရွိပဲ အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ေနၾကတဲ့ က်ီးကန္းအုပ္ေတြက ရန္ကုန္ျမဳိ႔ရဲ႔ေကာင္းကင္မွာ နိမ့္နိမ့္ေလးေတြ ပ်ံရင္း ေအာ္ဟစ္ေနၾကပုံဟာ ေျခာက္ျခားစရာ ေကာင္းလွတယ္။
ငါ့မိတ္ေဆြ ပန္းခ်ီဆရာၾကီးတဦးကေတာ့ မွတ္ခ်က္ခ်တယ္။ "ဗန္ဂိုး ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္မေသခင္ ေရးသြားတဲ့ပန္းခ်ီကားလိုပဲ၊ ငွက္မည္းၾကီးေတြက ပ်ံလို႔ …" တဲ့။
မုန္တုိင္းစဲသြားမွ ဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ျမိဳ႔ေတာ္ၾကီးကို ေပြ႔ဖက္လိုက္ရတဲ့ ျမိဳ႔သားေတြဟာ တစုံတရကို သတိထားမိသြားၾကတယ္။ အဲဒါကေတာ့ စက္တင္ဘာျပီးကတည္းက လမ္းေတြေပၚမွာ ဟန္ေရး တျပျပနဲ႔ လက္နက္ေတြ ဆြဲကိုင္ျပီး လူထုကို ျခိမ္းေျခာက္ေနခဲ့ၾကတဲ့ စစ္တပ္၊ ရဲနဲ႔ ၾကံ့ဖြံ႔ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္းပဲ ေဟမန္။ မုန္တိုင္းတိုက္မယ့္ ၂ ရက္ေန႔ ည ရ နာရီအထိ အလုံလမ္းတေလ်ာက္ ေမာင္းသြားတဲ့ လုံထိန္းကားေတြကို ငါတို႔ ေတြ႔ခဲ့ေသးတယ္။ အဓိကရုဏ္း ႏွိမ္ႏွင္းေရး ၀တ္စုံေတြ၊ ေသနတ္ေတြ၊ တုတ္ေတြ၊ ဒိုင္းေတြနဲ႔အတူ လမ္းေပၚက ျပည္သူေတြကို စိမ္းစိမ္းၾကီးေတြ ၾကည့္လို႔။ အခုေတာ့ သူတို႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၾကပါျပီ။
ဆရာျမသန္းတင့္သာရွိရင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ကို မီးလွ်ံထဲက ျပန္ထတဲ့ ဖီးနစ္ငွက္နဲ႔ တင္စားလိမ့္မယ္။ တိုက္ပြဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ျပီးတဲ့ ရန္ကုန္သားေတြဟာ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးျပီး အပ်က္အစီးပုံေတြကို မ တင္ ရွင္းလင္းဖို႔ အားထုတ္ၾကတယ္။
၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပုံေနာက္ပိုင္းမွာ ပထမဆုံးအၾကိမ္အျဖစ္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ကို ျပည္သူေတြ ကို္ယ့္ေျခ ကိုယ့္လက္နဲ႔ ျပန္လည္ ျပဳစုၾကရေတာ့တယ္။ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ေရဒီယို၊ ရုပ္သံေ၀းလို႔ ေလာ္စပီကာနဲ႔ေတာင္ လွည့္ျပီး အားေပးဂရုျပဳမႈ မရွိၾကဘူး။ ဘာမွ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမရွိတဲ့အျပင္ မုန္တုိင္းတိုက္ခဲ့တယ္ဆိုတာေတာင္ ေၾကညာမႈ မရွိခဲ့ဘူး။
The historic ground of University Student Union building after the storm
တခ်ိန္လုံး တိတ္ေနခဲ့တဲ့ အစိုးရဟာ မုန္တိုင္းတိုက္ျပီး ေနာက္ေန႔ ၃ ရက္ ညေန ၅ နာရီမွာ GSM တယ္လီဖုန္းေတြကို MPT (Myanmar Post & Telecomm) ဆိုတဲ့ ျမန္မာဆက္သြယ္ေရးလိပ္စာနဲ႔ သတင္း မက္ေဆ့ခ်္ ေပးပို႔ခဲ့တယ္။ "မုန္တိုင္း ဒုတိယအၾကိမ္ ထပ္၀င္မယ္။ ျပင္းထန္မယ္ …" တဲ့။
ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆုံး တို္က္ခိုက္မႈၾကီးကို လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ လူေတြဟာ ဒီသတင္းကို ၾကားေတာ့ ေသြးပ်က္သြားၾကတယ္။ အပ်က္အစီးေတြကို ရွင္းလင္းဖို႔လုပ္ေနၾကတဲ့၊ လူေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ လုပ္ေနၾကတဲ့သူေတြအားလုံး ေျခမကိုင္မိ၊ လက္မကိုင္မိ ျဖစ္သြားၾကတယ္။ သနားစရာေကာင္းတဲ့ ျပည္သူေတြဟာ ကိုးကြယ္ရာမဲ့ ျဖစ္သြားၾကတယ္။
တကယ္ေတာ့ MPT ဆိုတဲ့ ျမန္မာဆက္သြယ္ေရးက ေပးပို႔တဲ့ ဒီသတင္းဟာ အမွားပါ။ ဒီ ယူဆခ်က္အမွားကို ေနျပည္ေတာ္က ပုဂိၢဳလ္တခ်ဳိ႔ကလည္း သံေယာင္လိုက္ၾကတယ္။ ၃ ရက္ေန႔ ညေန ၅ နာရီနဲ႔ ၆ နာရီ အၾကားမွာ "နာဂစ္" ထပ္လာမယ္တဲ့။ နာဂစ္ ထပ္မလာခဲ့ပါဘူး။ အစိုးရအေပၚ ယုံၾကည္မႈ အစြမ္းကုန္မဲ့ေနၾကတဲ့ ျပည္သူေတြအၾကားမွာ သူတို႔အေပၚ အထင္ေသးမႈနဲ႔ မုန္းတီးမႈဟာ အျပင္းထန္ဆုံး အဆင့္ကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ေတာ့တယ္။
ဘာမွ ကူညီ အားေပး ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတဲ့ အစိုးရဟာ GSM Message တခုေပးပို႔ျခင္းနဲ႔ လူထုကို သတင္းမွားေပးျပီး ေျခာက္ျခားမႈ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။
ေရေက်ာ္ထိပ္မွာ သစ္ပင္ပိေနတဲ့ ကားတစင္းရဲ႔ ပိုင္ရွင္ လူလတ္ပိုင္းတဦကေတာ့ အခုလို ေအာ္ဟစ္ ေပါက္ကြဲခဲ့တယ္။ " လူေတြကို သတ္ဖုိ႔ လမ္းေပၚေရာက္လာတဲ့ အေကာင္ေတြ၊ အခုက်ေတာ့ တေကာင္ တျမီးမွ မေတြ႕ရဘူး …" တဲ့။
ပ်က္စီးေနတဲ့ အိမ္စုတ္ကေလးေရွ႔မွာ ရပ္ေနတဲ့ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ဳိးသားတဦးကေတာ့ - " တာ၀န္မဲ့တဲ့အေကာင္ေတြ၊ ဒီတေခါက္ေတာ့ ေထာက္ခံမဲ လာေတာင္းရင္၊ x - ပဲ ရမယ္ …" လို႔ ေရရြတ္ေနတယ္။
Rangoon University Main Entrance
ကယ္ဆယ္ေရး အစီအမံ မေျပာနဲ႔၊ ယူနီေဖာင္းေတာင္ မျမင္ရတဲ့ ရန္ကုန္မွာ လူေတြနဲ႔ မၾကဳံစဖူး အခက္အခဲေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ၾကရတယ္။ အဆိုး၀ါးဆုံးကေတာ့ "ေရ" ေပါ့ ေဟမန္။ ေရသန္႔ဗူးၾကီး တဗူး က်ပ္ ၁၀၀၀ ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါေတာင္ ၀ယ္လုိ႔ မရေသးဘူး။ တေပါက္ခ်င္း က်ေနတဲ့ ေရပိုက္ကို တန္းစီေနတဲ့ လူေတြဟာ မ်က္စိတဆုးံပဲ။
လမ္းေပၚမွာ လူေတြအားလုံးဟာ ေရပုံးအလြတ္ေလးေတြကို ကိုင္ျပီး ေရရႏိုင္မယ့္ ေနရာကို ရွာေဖြေနၾကတယ္။ အစိုးရက လူထုကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ ေက်ာခိုင္းလိုက္ခ်ိန္မွာ ဒီတာ၀န္ကို ၾကား၀င္ထမ္းရြက္ေပးသူေတြကေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြပဲ။ သူတို႔မွာ လက္က်န္ရွိတဲ့ ေရေတြကို ျပည္သူေတြကို ခြဲေ၀ေပးခဲ့ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႔ဗလီေတြလည္း လူထုကို ေရ ေထာက္ပံ့ၾကတယ္။
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာျပသနာကလည္း သိပ္ၾကီးမားတယ္။ ဆိုက္ကားခက ဟိုနား ဒီနား က်ပ္ ၁၀၀၀။ ဘဲဥတလုံး ၃၀၀။ မုန္႔ဟင္းခါး တပြဲ ၅၀၀။ လက္လုပ္လက္စား ျပည္သူေတြဟာ တေန႔စာ စားဖုိ႔ေတာင္ မရွိၾကေတာ့ဘူး။ လုပ္ငန္းေတြ ရပ္ထားရတယ္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ရပ္ထားရတယ္။ တေန႔လုပ္မွ တေန႔စားရမယ့္ လက္လုပ္လက္စား ျပည္သူေတြအတြက္ ဒုကၡဟာ အရမ္းၾကီးမားသြားေတာ့တယ္။ ေစ်းေတြမွာ ေစ်းသည္ေတြဟာလည္း ေျခာက္ခ်ားေနၾကတယ္။ ၀င္ေငြေလးရဖို႔ကို ၾကိဳးစားဖြင့္ၾကေပမယ့္ လူတဦးစ ႏွစ္ဦးစ ကေတာ့ ပိုက္ဆံမေပးပဲ ပစၥည္းေတြကို ေကာက္ယူသြားတဲ့အခါမွာ ေစ်းသည္ေတြ ေစ်းပိတ္လိုက္ၾကတယ္။ ဒါနဲ႔ ကန္စြန္းရြက္ ၂ ပင္ေလာက္ ပါတဲ့ အစည္းေလး တစည္းကို က်ပ္ ၂၂၀ ေပးျပီး ၀ယ္ရေတာ့တယ္။
ငါမိတ္ေဆြ တေယာက္ရဲ႔ အျဖစ္ကို ငါ နင့္ကို ေျပာျပခ်င္ေသးတယ္။ သူ႔ရဲ႔ ဆိုင္ေပၚမွာ သစ္ပင္ပိေနလို႔ သူက ရွင္းလင္းဖို႔လုပ္တဲ့အခါ စည္ပင္သာယာက လာေျပာတယ္။ ရွင္းခ်င္တိုင္း ရွင္းလို႔ မရဘူးတဲ့။ ဒီအပင္ဟာ ပ်ဥ္းကတိုး ျဖစ္ေနလို႔ သစ္ေတာက ခြင့္ျပဳခ်က္စာက်မွ ရွင္းပါတဲ့။ ေဟမန္ေရ … ရွိသမွ်သစ္ေတာအားလုံးကို ေျပာင္ေအာင္ ခုတ္ယူသြားတဲ့ ေတဇတေယာက္ ဒီစကားၾကားရင္ ဘာေျပာမလဲ ငါသိခ်င္တယ္။
ေဟမန္ …
ငါေျပာခဲ့သလိုပဲ။ ရန္ကုန္ကို နင္မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး။ သမိုင္း၀င္ သစ္ပင္ေတြ အားလုံးကို ဆံုးရႈံးလိုက္ရျပီး အမိုးေတြ အုတ္ကၽြတ္ေတြနဲ႔ နံရံအခ်ဳိ႔ကို ဆုံးရႈံးလိုက္ရတဲ့ အတြင္း၀န္ရုံး (၀န္ၾကီးမ်ား ရုံး) ကို နင္မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး။ စိမ္းမႈိင္းေနတဲ့ သစ္ပင္ၾကီးေတြ မရွိေတာ့လို႔ ရုပ္ပ်က္သြားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းကို နင္မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး။
အခုေတာ့ ေခတ္မီဖြံျဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးမွာ က်ီးကန္းေတာင္ နားစရာ 'ကိုင္း' မရွိပါဘူး ေဟမန္ ရယ္။
ဒီဒုကၡက ၾကီးေပမယ့္ ရန္ကုန္က လူေတြ သိၾကပါတယ္။ ဘုိကေလး၊ ငပုေတာ၊ လပၸတၱာ၊ ဖ်ာပုံ၊ ဟိုင္းၾကီးကၽြန္းေနရာေတြဟာ ဒို႔ထက္ ပိုဆိုးတယ္လို႔။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီေနရာေတြဟာ သင္းခ်ဳိင္းေတြ ျဖစ္သြားခဲ့ပါျပီ။
မနက္ျဖန္ဆိုရင္ ငါ့ဇနီးနဲ႔ သားကေလးကို သယ္သြားမယ့္ ဘတ္စကားေလးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတေနရာက ျမိဳ႔ေလးတျမိဳ႔ကို သြားလိမ့္မယ္။ ငါကေတာ့ ရန္ကုန္မွာ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ကင္မရာတလုံးနဲ႔ က်န္ခဲ့ဦးမယ္။ ဓာတ္ပုံေတြ ရိုက္ယူမယ္။ ငါ သိသမွ် ကမာၻကို ေဖာ္ထုတ္မယ္။ နင့္ကို ပုံမွန္စာေရးမယ္။ ဒီစစ္ပြဲကို ငါ သတင္း ေပးပို႔မွ ျဖစ္မယ္။ ငါေျပာခဲ့တယ္ မဟုတ္လား။
ရန္ကုန္ဟာ စစ္မ်က္ႏွာ …။ ။